| 1 |
Cumhuriyet Dönemi Türk Demokrasi Tarihine Giriş: Dersin Konusu, Kapsamı, Zaman Dilimi, Kaynakları ve İşleniş Biçimi. ( Son dönem Türk tarihinde milli egemenlik ve demokrasi ile ilgili metinleri nasıl okumalıyız? Türk demokrasi tarihini okuma ve anlatma sorunu: Tarihi metinleri sürece ve vakaya bağlı okumak veya tek başına Türk demokrasi tarihi metinlerinin incelenmesi?) |
| 2 |
1919 Seçimleri ve Son Osmanlı Meclis-i Mebusan’ı (Osmanlı Devleti’nden Türkiye Cumhuriyeti’ne geçiş süresinde önemli bir halka: Son Osmanlı Meclis-i Mebusanının oluşumu (Seçim), temsil kabiliyeti (Şehir ve Mebus), faaliyetleri. Milli Mücadele Tarihini dış egemenlikten iç egemenlik mücadelesine doğru ilerleyen süreç ile beraber iç politik kavgalar çerçevesinde okumak mümkün müdür?) Okuma listesi: Ahmet Demirel, İlk Meclisin Vekilleri, Milli Mücadele Döneminde Seçimler, İstanbul, 2010, s.11-71. Taha Niyazi Karaca, Son Osmanlı Meclis-i Mebusan Seçimleri, Ankara, 2004. Ahmet Nezihi Turan, Son Osmanlı Meclis-i Mebusanı, (Yüksek Lisans Tezi), Ankara, 1987. Fatih Mehmet Sancaktar, “Son Osmanlı Meclis-i Ayan’ında Damat Ferit Paşa Taraftarlarının Faaliyeti ve Anadolu Hareketine Etkisi”, Yakın Dönem Türkiye Tarihi Dergisi, 2006, 9/5, s.129-170. Okuma tavsiyesi: Erik Jan Zürcher, Milli Mücadelede İttihatçılık, İstanbul, 1987. |
| 3 |
1920 Seçimleri ve I. TBMM'nin Oluşumu (Meşruiyet, Temsil, Yeni Devletin Doğuşu veya Amaç bağlamında Süreklilik. Osmanlı Anayasal sistemi ve Mustafa Kemal Paşa’nın Büyük Millet Meclisi’nin oluşumuna dair telgrafları) Okuma listesi: İhsan Güneş, Birinci TBMM’nin Düşünce Yapısı 1920-1923, İstanbul, 1997, s.44-91. Ahmet Demirel, İlk Meclisin Vekilleri, Milli Mücadele Döneminde Seçimler, İstanbul, 2010, s.73-101. Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk I, MEB, Ankara, 1993, s.410-432 Okuma tavsiyesi: Yunus Nadi Abalıoğlu, Birinci Büyük Millet Meclisi’nin Açılışı ve İsyanlar, İstanbul, 1955. |
| 4 |
I. TBMM, TBMM Hükümetinin Kurulması ve Siyasi Oluşumlar (I. TBMM’nin açılma sürecinde yaşananlar. TBMM’nin oluşumunu engelleme çabaları iç isyanlar. Devletin Merkezi Neresi? Ankara? İstanbul?. I. TBMM’de gruplar.) Okuma listesi: İhsan Güneş, Birinci TBMM’nin Düşünce Yapısı 1920-1923, İstanbul, 1997, s.120-193. Fethi Tevetoğlu, Milli Mücadele Yıllarındaki Kuruluşlar, Ankara, 1988, s.197-258 Okuma tavsiyesi: Suna Kili, Atatürk Devrimi, İstanbul, 1981. Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk II, MEB, Ankara, 1993. |
| 5 |
1921 Teşkilat-ı Esasiye Kanunu ve Varoluş Sebepleri (1921 TEK bir anayasa metni mi? Mustafa Kemal Paşa’nın 1921 TEK oluşumundaki etkisi. 1921 TEK metnini nasıl okumalıyız? 1921 TEK metni üzerinden Milli Mücadele Tarihini okumak.) Okuma listesi: Ergun Özbudun, 1921 TEK, Ankara 1992. Fatih Mehmet Sancaktar, “Yasama ve Yürütme İlişkileri Bağlamında Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluş Evresinde Devlet Teşkilatının Oluşumu (1920-1924), Türklerde Devlet: Devlet Ebed Müddet Sempozyumu, Okuma tavsiyesi: Bülent Tanör, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul, 2000, s.225-284. |
| 6 |
Ara Sınav/1923 Seçimleri ve II. TBMM'nin Oluşumu (1923 seçimlerinin niçin yapıldığına dair yapılan tartışmalar. Seçim kararı nasıl alınmıştır?1923 Seçimlerinde II. Grup ve İttihatçıların yeni devlette var olma çabası.) Okuma listesi: Fatih Mehmet Sancaktar, II. Meşrutiyetten Cumhuriyete Milli Egemenlik Düşüncesinin Gelişimi Hüseyin Cahit Yalçın Örneği (1908-1925), Ankara, 2000, s.530-547. Hayrullah Cengiz, II. TBMM Seçimleri ve Demokrasi Tarihimizdeki Yeri, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 1966. Okuma tavsiyesi: Necmettin Alkan, Ali Şükrü Bey, İstanbul, 2015. Rıdvan Akın, TBMM Devleti (1920-1923), İstanbul, 2001. |
| 7 |
1924 Anayasası ve Tartışmalar (1924 Anayasası öncesi yaşanan anayasa tartışmaları ve anayasal değişiklikler. 1924 Anayasasının oluşumunda Mustafa Kemal Atatürk, Anayasa Komisyonunun çalışmaları ve teklifleri. Meclis Hükümeti Sisteminden kopuş. Tepkiler: İkinci Meclis önerisi ve TBMM üyelerinin Milli Egemenlik vurgusu üzerinden meclisin hukukunu koruma arzusu.) Okuma listesi: Fatih Mehmet Sancaktar, “1924 Anayasasının Oluşum Sürecinde Çift Meclis İle İlgili Tartışmalar”, VI. Uluslararası Atatürk Kongresi, Ankara, 2010, s.2187-2207. Faruk Alpkaya, Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşu, İstanbul, 1998, s.243-367. Okuma tavsiyesi: Celal Nuri, Türk İnkılâbı, Ankara, 2000. |
| 8 |
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası ve Muhalefet (TpCF bir muhalif fırka mıdır? Saltanatın kaldırılmasıyla başlayan süreç TpCF’nin kurulmasında ne derece etkili olmuştur? TpCF’nin programı.) Okuma listesi: Erik Jan Zürcher, Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (1924-1925), İstanbul, 2007. Nevin Yurtsever Ateş, Türkiye Cumhuriyeti’nin Kuruluşu ve Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası, İstanbul, 1994. Mustafa Kemal Atatürk, Nutuk II, MEB, Ankara, 1993, s.691-893. Ömer Sezgin, “Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası”, Türkiye Ansiklopedisi 8, İstanbul, 1984, 2043-2051. Yakın Dönem Türk Politik Tarihi, Edit. Süleyman İnan-Ercan Haytoğlu, Ankara, 2006, s.54-56. Okuma tavsiyesi: Ergun Aybars, İstiklal Mahkemeleri, İzmir, 1988. Falih Rıfkı Atay, Çankaya, İstanbul, 1984. |
| 9 |
Cumhuriyet Halk Fırkası/Partisi (ARMHC’den Halk Fırkası’na geçiş ve aşamaları. Halk Fırkası Kongreleri) Okuma listesi: Zeki Çevik, Milli Mücadele’de Müdafaa-i Hukuk’tan Halk Fırkası’na Geçiş, Ankara, 2002. Caner Erdoğan, “Tek Parti İktidarı Döneminde (1923-1950) Cumhuriyet Halk Partisinin Örgütlenme Yapısının ve Yönetim Anlayışının Çözümlenmesi”, Uluslararası Sosyal Araştırmalar Dergisi, 10/52 (2017), s.367-379. Yakın Dönem Türk Politik Tarihi, Edit. Süleyman İnan-Ercan Haytoğlu, Ankara, 2006, s.45-54. Okuma tavsiyesi: İsmet İnönü, Hatıralar, İstanbul, 2006. |
| 10 |
Tek Parti İktidarının Kurulması (Tek Parti ve bir dönemlendirme çabası: Zaman aralığı veya Tek Parti ve Parti-Devlet ilişkisi üzerinden dönemlendirme. Tek Parti iktidarının meşruiyeti ve dayanağı. Dünyadaki tek parti iktidarları Türkiye’deki tek parti iktidarını etkilemiş midir?) Okuma listesi: Mete Tunçay, TC’De Tek-Parti Yönetimi’nin Kurulması (1923-1931), İstanbul, 1992., s.68-109, 127-148, 283-322. Cemil Koçak, “Tek Parti Yönetimi, Kemalizm ve Şeflik Sistemi; Ebedi Şef/Milli Şef”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Kemalizm, İstanbul, 2009, s.119-137. Okuma tavsiyesi: Falih Rıfkı Atay, Çankaya, İstanbul, 1984. Şevket Süreyya Aydemir, Tek Adam III, (1922-1938), İstanbul, 2016. |
| 11 |
Serbest Cumhuriyet Fırkası (SCF’nin kuruluşu ve Mustafa Kemal Atatürk. SCF bir muhalefet veya muvazaa partisi midir? SCF programı, SCF liberal bir fırka mıdır? SCF belediye seçimlerinde başarılı olmuş mudur?) Okuma listesi: Cem Emrence, 99 Günlük Muhalefet Serbest Cumhuriyet Fırkası, İstanbul, 2014. Çetin Yetkin, Serbest Cumhuriyet Fırkası Olayı, İstanbul, 2004. Alev Gözcü, SCF’nin Siyasal Söylemleri Işığında İktidar-Muhalefet İlişkileri ve Kamuoyu, (Yüksek Lisans Tezi), İzmir, 2006. Cezmi Eraslan, “Türkiye Cumhuriyeti’nin Siyasi Hayatında SCF Deneyimi Üzerine Düşünceler”, İlmi Araştırmalar, 9(2000), s.77-96. Barış Ertem, “Siyasal Bir Muhalefet Fırkası Olarak SCF”, ODÜ Sosyal Bilimler Dergisi, ½ (2010), s.71-92. Yakın Dönem Türk Politik Tarihi, Edit. Süleyman İnan-Ercan Haytoğlu, Ankara, 2006, s.56-58. Okuma tavsiyesi: Ali Fethi Okyar, Fethi Okyar’ın Anıları, İstanbul, 2014. Ahmet Ağaoğlu, Serbest Fırka Hatıraları, İstanbul, 1969. |
| 12 |
İsmet İnönü Dönemi Cumhuriyet Halk Partisi ve Müstakil Grup (İsmet İnönü ve Milli Şeflik Dönemlerin başlaması. CHP 1938 olağanüstü ve 1939 olağan kongreleri. CHP tüzüğünde değişiklik ve Müstakil Grup’un kurulması. Müstakil Grup’un kurulma nedenleri? Müstakil Grup müstakil midir?) Okuma listesi: Osman Akardere, Milli Şef Dönemi, İstanbul, 1998, s.29-67, 132-141. Meltem Tekerek, “Cumhurbaşkanı İsmet İnönü ve Müstakil Grup”, Atatürk Yolu Dergisi, S.57(2015), s.147-172. Okuma tavsiyesi: Cemil Koçak, Türkiye’de Milli Şef Dönemi (1938-1945)I-II, İstanbul, 2015. |
| 13 |
1945 Sonrası Çok Partili Siyasi Hayata Geçiş (II. Dünya Savaşı Türkiye’de çok partili hayata geçişte ne derece etkili olmuştur? Çok partili hayata geçiş aşamasında hangi partiler kurulmuştur. CHP içinde muhalefetin doğuşu: Dörtlü Takrir ve Demokrat Parti) Okuma listesi: Ahmet Yeşil, Türkiye’de Çok Partili Siyasi Hayata Geçiş, Ankara, 1988. Mustaf1a Çufalı, Türkiye’de Demokrasiye Geçiş Dönemi (1945-1950), Ankara, 2004. Tanel Demirel, “Demokrat Parti”, Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce-Liberalizm, İstanbul, 2009, s.480-529. Okuma tavsiyesi: Fatih M. Dervişoğlu, Nuri Demirağ, İstanbul, 2014. |
| 14 |
Değerlendirme ve Tartışma: Cumhuriyetin ilk döneminde yaşanan siyasal hayat nasıl bir demokratik gelenek oluşturmuştur? |
