Genel Bilgi Konu Başlıkları Yeterlilik İlişkisi Değerlendirme Sistemi Öğrenme Çıktıları Özgü Ölçüt Matrisi

Hafta	Teori Konu Başlıkları
1	Dersin kapsam ve amacı belirlenecek ve dersin öğrenme çıktıları analiz edilecektir. Türkiye ve Türk Cumhuriyetleri arasındaki ilişkilerin bugünkü durumunu tespit edebilmek amacıyla açılmış olan bir derstir. Bununla birlikte Türk Dünyasını etkileyen fikir akımlarının genel özelliklerini kavramak ve bu fikir akımlarının öncüsü olan aydınların hedefve felsefeleri hakkında bilgi sahibi olmak amaçlanmıştır. Okuma Listesi: Mehmet Saray, Gaspırah İsmail Bey'den Atatürk0e Türk Dünyasında Dil ve Kültür Birliği, Çantay Kitabevi, 2003, İstanbul.
2	Kafkasya (Bakü), İdil-Ural (Kazan), Kırım (Bahçesaray) ve Türkistan Türklerinin kültür hayatı ve medreseleri adlı konu başlığına giriş yapılacaktır. Bu Türklerin kültür hayatım oluşturan temel öğelere değinilecektir. Okuma Listesi: Mehmet Maksudoğlu, Kırım Türkleri, Ensar Neşriyat, 2010. Yücel Öztürk, Doğu Avrupa Türk Mirasının Son Kalesi Kırım, Çamlıca Basın Yayın, 2015. Okuma Tavsiyesi: Salih Yılmaz, Türkiye'de ve Kafkasya'da Yaşayan Karapapak Türkleri Tarihi ve Kültürü, 2007. Sapar Kürenov, Kafkasya Oğuzları veya Türkmenleri, Ötüken Neşriyat, 1997.
3	Bir önceki hafta giriş yapılmış olan Kafkasya (Bakü), İdil-Ural (Kazan), Kırım (Bahçesaray) ve Türkistan Türlderinin kültür hayatı ve medreseleri adlı konuya devam edilecek ve konu bitirilecektir. Buradaki Türklerin Türkiye'deki Türklerle olan kültürel benzerlikleri analiz edilmeye çalışılacaktır. Okuma Listesi: Mehmet Maksudoğlu, Kırım Türkleri, Ensar Neşriyat, 2010. Yücel Öztürk, Doğu Avrupa Türk Mirasının Son Kalesi Kırım, Çamlıca Basın Yayın, 2015. Okuma Tavsiyesi: Salih Yılmaz, Türkiye'de ve Kafkasya'da Yaşayan Karapapak Türkleri Tarihi ve Kültürü, 2007. Sapar Kürenov, Kafkasya Oğuzları veya Türkmenleri, Ötüken Neşriyat, 1997.
4	Türk Dünyasında yenileşme hareketleri adlı konu başlığı işlenecektir. Bu başlık içinde her türlü (sosyal, ekonomik, siyasi ve kültürel) yenileşme harreketleri ele alınmaya çalışılacaktır. Okuma Listesi: Fuat Bozkurt, Türklerin Dili, Eğitim Kitabevi Yayınları, 2012. ibrahim Maraş, Türk Dünyasında Dini Yenileşme, Ötüken Neşriyat, 2002.
5	Rusya'nın Müslümanlara karşı siyaseti adlı konu başlığı işlenecektir. Rusya'nın Orta Asya'da yürüttüğü işgal siyaseti, işgallerin sebepleri ile işgal sonrası kurduğu yeni düzende Türk halklarımn durumuna değinilerek, Rus Hükümetinin işgâl sonrası başlattığı dini sömürü siyaseti ele alınacaktır. Bu bağlamda Rus Hükümetinin, İslam Dinine yönelik yaptırımlanna da ayrıntılı olarak değinilecektir. Okuma Listesi: Sezgin Kaya, Rusya'nın Doğu Politikası, Ekin Basım Yayın, 2013. Halime Büyükgüzel, Rusya'nın Türk Cumhuriyetleri Politikası. Emine Gürsoy Naskali, Liaisan Şahin, Stalin ve Türk Dünyası, Kaktüs Yayınlan, 2007. Erdoğan Merçil, Müslüman Türk Devletl Tarihi, Bilge Kültür Sanat, 2013.
6	Osmanlı Türkiyesi'ndeki Reformların Türk Dünyasına etkileri adlı konu başlığı işlenecektir. Osmanlı Devleti döneminde çeşitli alanlarda yapılmış olan reform hareketlerinin genel bir analizi yapılacak,bu reformların günümüzde ve geçmişte Türk Dünyasında nasıl etkiler yarattığı tahlil edilecektir. Okuma Listesi: Niyazi Berkes, Türkiye'de Çağdaşlaşma, Yapı Kredi Yayınlan. Erdoğan Merçil, Müslüman Türk Devleti Tarihi, Bilge Kültür Sanat, 2013.
7	Usul-i cedid ve kadimcilik adlı konu başlıkları incelenecek, bu kavramların ne anlama geldiği irdelenecektir. Samimi bir Türk milliyetçisi olan Garpıralı İsmail "Usûl-i Cedîd” olarak anılan eğitim hareketinin mimarı olmuştur. Bu yöntem ile Gaspırall çocuklara kırk gün içinde okuma öğetmiŞhayatı boyunca bunu ısrarla savunmuştur. İlk Türk aydınlanma hareketi olan Ceditcilik adı verilen refonn hareketi, on dokuzuncu yüzyılın ikinci yansının başlarında dil, eğitim-öğetim ve dinle ilgili alanlarda bir yenileşme hareketi olarak başlamıştır. Okuma Listesi: Gaspırnlı Eğitim Yazıları, Ötükcn Yayıncılık. Necip Ilablemitoğlu, Gaspırnlı İsnıail, Pozitif Yayıncılık, 2014. Kaan Turhan, Dilde, Fikirde ve İşte Birlik, Doğu Kitabevi, 2013.
8	Türk Dünyasında dil, tarih ve kültür sorunlarına değinilecektir. Türk dünyasını kapsayan ortak bir dil ve kültür yaratmada karşılaşılan sorunlara değinilecek ve bu sorunları çözmek için uygulanacak olan çözüm yöntemlerine değinilmeye çalışılacaktır. Okuma Listesi: Bayram Durbilmez, Türk Dünyası Kültürü, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2017. Mehmet Saray, Türk Dünyasında Dil ve Kültür Birliği, Türk Dil Kurumu Yayınları, 2000. Türk Dünyasında Ortak Dil Türkçe Bilgi Şöleni, Türk Dil Kurumu Yayınları, 2008.
9	Türk Dünyasında eğitim reformu konusu çerçevesinde Gaspıralı İsmail Bey ve fikirleri ilenecek ve fikirlerinin eğitim üzerindeki etkisi analiz edilmeye çalışılacaktır. Okuma Listesi: Nadir Devlet, : "Cedîdcilik Hareketi", Tarih ve Medeniyet Dergisi, Sayı 15, Mayıs,1995, s. 45. Gaspıralı Eğitim Yazıları, Ötüken Yayıncılık. Necip Hablemitoğlu, Gaspıralı İsmail, Pozitif Yayıncılık, 2014. Kaan Turhan, Dilde, Fikirde ve İşte Birlik, Doğu Kitabevi, 2013. SARINAY, Yusuf: Türk Milliyetçiliğinin Tarihi Gelişimi ve Türk Ocakları, İstanbul, 1994, s. 53.
10	Yedinci hafta giriş yapılmış olan Usul-i cedid ve kadimcilik adlı konu başlıkları incelenmeye devam edilecek, bu kavramların ne anlama geldiği yeniden analiz edilmeye çalışılacaktır. Samimi bir Türk milliyetçisi olan Garpıralı İsmail "Usûl-i Cedîd” olarak anılan eğitim hareketinin mimarı olmuştur. Bu yöntem ile Gaspıralı çocuklara kırk gün içinde okuma öğretmi, hayatı boyunca bunu ısrarla savunmuştur. İlk Türk aydınlanma hareketi olan Ceditcilik adı verilen reform hareketi, on dokuzuncu yüzyılın ikinci yansının başlarında dil, eğitimöğretim ve dinle ilgili alanlarda bir yenileşme hareketi olarak başlamıştır. Okuma Listesi: Nadir Devlet, : "Cedîdcilik Harekeff', Tarih ve Medeniyet Dergisi, sap Gaspıralı Eğitim Yazılan, Ötüken Yayıncılık Necip Hablemitoğlu, Gaspırah İsmail, PozitifYayıncılık 2014. Kaan Turhan, Dilde, Fikirde ve İşte Birlik, Doğu Kitabevi, 2013. SARINAY, Yusuf: Türk Milliyetçiliğinin Tarihi Gelişimi ve Türk Ocakları, İstanbul, 1994, s. 53.
11	Türk Dünyasında dil, tarih ve kültür sorunlan karşısında Gaspıralı İsmail Bey'in görüşleri irdelenecektir. Okuma Listesi: Nadir Devlet, : 6'Cedîdcilik Hareketi", Tarih ve Medeniyet Dergisi, Sayı 15, Mayıs,1995, s. 45. Gaspırah Eğitim Yazılan, Ötüken Yayıncılık. Necip Hablemitoğlu, Gaspırah İsmail, PozitifYayıncılık, 2014. Kaan Turhan, Dilde, Fikirde ve İşte Birlik, Doğu Kitabevi, 2013. SARNAY, Yusuf: Türk Milliyetçiliğinin Tarihi Gelişimi ve Türk Ocakları, İstanbul, 1994, s. 53.
12	Türk Dünyasında basın ve aydınlanma adlı konu başlığı işlenecektir. Okuma Listesi: Kaan Turhan, Dilde, Fikirde ve İşte Birlik, Doğu Kitabevi, 2013. SARNAY, Yusuf: Türk Milliyetçiliğinin Tarihi Gelişimi ve Türk Ocakları, İstanbul, 1994, s. 53. Bayram Durbilmez, Türk Dünyası Kültürü, Ötüken Neşriyat, İstanbul, 2017. Mehmet Saray, Türk Dünyasında Dil ve Kültür Birliği, Türk Dil Kurumu Yayınlan, 2000. Türk Dünyasında Ortak Dil Türkçe Bilgi Şöleni, Türk Dil Kurumu Yayınlan, 2008.
13	Bütün Rusya Müslümanları Kongreleri. Her iki kongenin de ana gündem elerinden biri olan devletin yönetim şekli federalist mi, üniterist mi olsun fikri âderalizmin üstünlüğüyle sonuçlanmıştı. Bu karar Rusya Müslümanları Kongresi'nde de benzeri karar verilmesine etki etmişti. Toprağa dayalı Muhtariyet fikrinin kabul edilmesi aynı şekilde Rusya Müslümanları kongresine tesir eden kararlardan biridir. Buradan da görüyoruz ki, Taşkent Kongrelerinde tanışılan konular, Rusya Müslümanları kongresi'ne hazırlık mahiyetindedir. Okuma Listesi: Ihsan Ilgar, Rusya'da Birinci Müslüman Kongresi, Kültür Bakanlığı Yayınları, 1990.
14	Çarlık Rusyasında Müslümanlık ve Müslümanların siyasî hayatları adlı konu başlığına giriş yapılacak ve konu bitirilecektir. Ardından bir dönem boyunca işlenmiş olan dersin genel bir değerlendirmesi yapılacaktır. Okuma Listesi: Erdoğan Merçil, Müslüman Türk Devleti Tarihi, Bilge Kültür Sanat, 2013.