Genel Bilgi Konu Başlıkları Yeterlilik İlişkisi Değerlendirme Sistemi Öğrenme Çıktıları Özgü Ölçüt Matrisi

Hafta	Teori Konu Başlıkları
1	Osmanlı’dan Cumhuriyete Türk Demokrasisinin Gelişimi Dersine Giriş (Dersin Konusu, Kapsamı, Zaman Dilimi, Kaynakları ve İşleniş Biçimi. Demokrasi kavramı ile kastedilen nedir? Türk tarihi bağlamında demokrasi kavramı.)
2	Osmanlı Dönemi Türk Demokrasi Tarihi ile İlgili Bazı Tartışma Konuları (Batılı demokrasilerin gelişimiyle birlikte Osmanlı tarihine karşılaştırmalı kısa bir bakış. Türk demokrasi tarihi nereden başlatılabilir? Osmanlı siyasal tecrübesi veya Osmanlı klasik döneminde, iktidara katılım ve sınırlandırılmasına dair kurum ve anlayışlardan bahsedilebilir mi?) Okuma listesi: Hüseyin Yılmaz, “Osmanlı Devleti’nde Batılılaşma Öncesi Meşrutiyetçi Gelişmeler”, Divan (Meşrutiyet I), İstanbul, 2008/1, C.13, S.24, s.1-30. Hüseyin Yılmaz, “Osmanlı Siyaset ve Hukuk Düşüncesi Geleneğinde Anayasacılık”, Yüzüncü Yılında İkinci Meşrutiyet, İstanbul, 2012, s.365-388. Abdüllatif Armağan, “Klasik Dönemde Osmanlılarda Devlet Yönetim Anlayışına Dair Bazı Düşünceler”, Akademik Bakış, İstanbul, 2011, C.5, S.9,s.139-156. Bülent Tanör, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul, 1998, s.33-64. Okuma tavsiyesi: Kemal H. Karpat, Elitler ve Din, İstanbul, 2009, s.42-66. M. Tayyip Gökbilgin, Osmanlı Müesseseleri Teşkilatı ve Medeniyeti Tarihine Genel Bakış, İstanbul, 1977.
3	Osmanlı Devleti’nde Yeni Siyasi Dilin İnşasında Basın ve Bürokrat-Gazeteci-Edebiyatçı Aydın (19. yüzyıl Türk basın tarihine kısa bir bakış. Batılı ve diğer demokrasilerin gelişiminde basının fonksiyonu nedir? Yeni aydın kesimi ve yeni siyasal söylem: egemenlik/egemen veya meşruiyet kaynağı halk. Aidiyet: Vatandaşlık ve Osmanlılık. Parlamento: Sorumluluk ve Kontrol/Denetim) Okuma listesi: Orhan Koloğlu, Osmanlı’da Kamuoyu, İstanbul, 2010, s.43-169. Orhan Koloğlu, Osmanlı Dönemi Basınının İçeriği, İstanbul, 2010, s.53-127. Ragıp Özdem, “Tanzimat’tan Beri Yazı Dilimiz”, Tanzimat 2, (Komisyon), İstanbul, 1999, s.859-931. Niyazi Berkes, Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul, s.247-264. Okuma tavsiyesi: Selim Nüzhet Gerçek, Jön Türk Gazeteleri, İstanbul, 1941. Cezmi Eraslan, “II. Abdülhamid’in ilk Yıllarında Meclis ve Meşrutiyet Kavramları Üzerine Bazı Tespitler”, Türk Kültürü İncelemeleri Dergisi, S.I, İstanbul 2000, s.11-22.
4	Yeni Osmanlılar ve 23 Aralık 1876 Kanun-ı Esasisinin Kurduğu Yeni Siyasal Düzen: I. Meşrutiyet (Yeni Osmanlılar kimler idi? Yeni Osmanlılar bir siyasi grup veya parti midir? Yeni Osmanlıların Tanzimat reformlarına ve Bab-ı Âli’ye bakışı. Yeni Osmanlılar ve meşrutiyet düşüncesi. 23 Aralık 1876 Kanun-ı Esasisi yasama ve yürütme, padişah ve hükümet arasında nasıl bir düzen kurmuştur? 23 Aralık 1876 Kanun-ı Esasisi meşruti bir sistem inşa etmiş midir? Osmanlı Birinci Meşrutiyeti ve örneklemleri) Okuma listesi: Bülent Tanör, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul, 1998, s.121-149. Cezmi Eraslan, Kenan Olgun, Osmanlı Devleti’nde Meşrutiyet ve Parlamento, İstanbul, 2006, s.31-48. Niyazi Berkes, Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul, s.299-329. Adil Bucaktepe, “Birinci ve İkinci Meşrutiyet Anayasalarında Öngörülen Devlet Modelleri Hakkında Bir Değerlendirme”, Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, Kütahya, 2014, S.42, s.45-56. Okuma tavsiyesi: Şerif Mardin, Yeni Osmanlı Düşüncesinin Doğuşu, İstanbul, 1998. R.G. Okandan, Amme Hukukumuzun Ana Hatları, İstanbul, 1977.
5	1877-1878 Osmanlı Meşrutiyeti ve Meclis-i Mebusanının Kuruluşu, Faaliyetleri ve Kapanışı (I. Meşrutiyet’te seçimler: Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan nasıl oluşmuştur? Seçmen: Seçimlerde kimler oy kullanma hakkına sahiptir? Temsil: Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan kimin temsilcisidir? 1877-1878 Meclis-i Mebusan ve Meclis-i Ayan’ında gayrimüslimler temsil edilmiş midir? I. Meşrutiyet Meclis-i Mebusan’ında yapılan faaliyetler) Okuma listesi: Bülent Tanör, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul, 1998, s.150-161. Cezmi Eraslan, Kenan Olgun, Osmanlı Devleti’nde Meşrutiyet ve Parlamento, İstanbul, 2006, s.48-59. Okuma tavsiyesi: Suna Kili, Şeref Gözübüyük, Türk Anayasa Metinleri, İstanbul, 2017, s.39-72.
6	Ara Sınav/Meşrutiyeti Yeniden İlan Etme Çabaları: II. Abdülhamit Döneminde Bir Siyasi Muhalefet Hareketi Jön-Türkler (Osmanlı Devleti’nin beka sorununa farklı cevaplar. Güvenlik ve Özgürlük denkleminde devlet. İttihat ve Terakki Cemiyeti ve örgütlenmesi. İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin II. Abdülhamit’e muhalefetin gerekçesi ne idi?) Okuma listesi: Cezmi Eraslan, “II. Abdülhamid ve Osmanlı Devleti’nin İslam Birliği Siyaseti”, Yeni Türkiye, Osmanlı Özel Sayısı, C.2, İstanbul, 2000, s.373-379. Erik Jan Zürcher, Milli Mücadelede İttihatçılık, İstanbul, 2010, s.15-39. Okuma tavsiyesi: Cezmi Eraslan, II. Abdülhamit ve İslam Birliği, İstanbul, 1998. Şerif Mardin, Jön Türklerin Siyasi Fikirleri 1895-1908, İstanbul, 2000. Ahmet Bedevi Kuran, İnkılap Tarihimiz ve Jön Türkler, İstanbul, 2010.
7	İttihat ve Terakki Cemiyeti ve II. Meşrutiyet'in İlanının Gerekçeleri (II. Meşrutiyet’in ilan edilme süreci nasıl gelişmiştir? II. Meşrutiyet’in ilanında hangi Jön-Türk Grubu etkili idi? Osmanlı Hürriyet Cemiyeti’nin güçlü olduğu bölgeler hangileri idi? İttihatçılar açısından meşrutiyetin ilan edilmesinin gerekçeleri neler idi?) Okuma listesi: Fatih M. Sancaktar, II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Milli Hâkimiyet Düşüncesinin Gelişimi: Hüseyin Cahit Yalçın Örneği (1908-1925), Ankara, 2009, s.45-53, 232-237. Erik Jan Zürcher, Milli Mücadelede İttihatçılık, İstanbul, 2010, s.41-108. Hale Şıvgın, “II. Meşrutiyet’in Makedonya’da İlanı ve Etkileri”, Yüzüncü Yılında İkinci Meşrutiyet, İstanbul, 2012, s.277-310. İhsan Sabri Balkaya, “II. Meşrutiyet İlanını Selanik ve Çevresi Halkına Duyuran Beyanname”, 100. Yılında Meşrutiyet, İstanbul, 2008, s.329-337 Okuma tavsiyesi: Enver Paşa’nın Anıları 1881-1908, Haz. Halil Erdoğan Cengiz, İstanbul, 2015. Hasip Saygılı, 1905 Rus Devrimi ve Sultan Abdülhamid, İstanbul, 2016.
8	1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı ve Faaliyetleri (II. Meşrutiyet döneminde seçim sistemi nasıl idi? 1908 Meclis-i Mebusan seçimlerine hangi siyasi yapılar katılmıştır? 1908 seçimlerin hangi siyasi yapı kazanmıştır? 1908-1912 Meclis-i Mebusan’ında siyasi ve toplumsal yapılar temsil edilmiş midir? İttihat ve Terakki bir cemiyet veya fırka mıdır? İttihat ve Terakki Cemiyeti icra makamına müdahil olmuş mudur? Kaht-ı Rical ne demektir?) Okuma listesi: Cezmi Eraslan, Kenan Olgun, Osmanlı Devleti’nde Meşrutiyet ve Parlamento, İstanbul, 2006, s.63-91. Kenan Olgun, 1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nın Faaliyetleri ve Demokrasi Tarihimizdeki Yeri, Ankara, 2014, 33-111. Okuma tavsiyesi: Cezmi Eraslan, “Meşrutiyetten Cumhuriyete Milli Hâkimiyet Düşüncesi ve Meclis Anlayışının Gelişimi Üzerine”, Mübahat S. Kütükoğlu’na Armağan, İstanbul 2006, s. 673-692.
9	1909 Kanun-i Esasi Değişiklikleri ve Meşrutiyet (II. Meşrutiyet döneminde anayasal değişikliklere neden gerek duyulmuştur? 1909 Anayasa değişiklikleri Osmanlı siyasi yapısında yasama-yürütme ve padişah ile hükümet arasında nasıl bir düzen kurmuştur? 1909’da anayasa değişiklikleri ile 1876 Kanun-u Esasisi nasıl bir özellik kazanmıştır?) Okuma listesi: Kenan Olgun, 1908-1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı’nın Faaliyetleri ve Demokrasi Tarihimizdeki Yeri, Ankara, 2014, 113-247. Bülent Tanör, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul, 1998, s.192-197. Okuma tavsiyesi: Suna Kili, Şeref Gözübüyük, Türk Anayasa Metinleri, İstanbul, 2017, s.84-91.
10	II. Meşrutiyet Dönemi’nin iki önemli siyasi oluşumu: İttihat ve Terakki Cemiyeti/Fırkası ve Hürriyet ve İtilaf Fırkası (II. Meşrutiyet dönemindeki siyasi oluşumları bir siyasi parti olarak görmek mümkün müdür? İttihat ve Terakki Cemiyeti’nin siyasi programı nasıl idi? İttihat ve Terakki Fırkası içinde oluşan hizipler. Hürriyet ve İtilaf Fırkası: neden bir muhalefet fırkasına ihtiyaç duyuldu? Hürriyet ve İtilaf Fırkası programı nasıl idi? Hürriyet ve İtilaf Fırkasının muhalefet anlayışı ne idi?) Okuma listesi: Fatih M. Sancaktar, II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Milli Hâkimiyet Düşüncesinin Gelişimi: Hüseyin Cahit Yalçın Örneği (1908-1925), Ankara, 2009, s.373-402. Ali Birinci, “Hürriyet ve İtilaf Fırkası”, İslam Ansiklopedisi, C.18, s.507-511. Okuma tavsiyesi: Ali Birinci, Hürriyet ve İtilaf Fırkası, İstanbul, 1990. Tarık Zafer Tunaya, Türkiye’de Siyasal Partiler 3, İstanbul, 2007.
11	1912 Seçimleri ve 1912 Osmanlı Meclis-i Mebusanı (Osmanlı meşrutiyetinde erken seçimler: 1908-1912 Meclis-i Mebusan’ının fesih süreci ve nedenleri. 1912’de erken seçim neden yapılmıştır ve 1912 Seçimleri nasıl gerçekleşmiştir? Seçimlerde Sait Paşa Hükümeti ve Padişah Mehmet Reşad nasıl bir siyaset takip etmiştir? İktidar ve Seçim: Neden “Sopalı Seçim”?. 1912 Meclis-i Mebusan’ının faaliyetleri ve feshedilmesi.) Okuma listesi: Adnan Gelmez, Türk Siyasi Hayatında 1912 Meclis-i Mebusan Seçimleri, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul, 1995. Kenan Olgun, Demokrasi Tarihi Açısından 1912 Mebusan Meclisi ve Faaliyetleri, (Yüksek Lisans Tezi), İstanbul,1994. Fatih M. Sancaktar, II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Milli Hâkimiyet Düşüncesinin Gelişimi: Hüseyin Cahit Yalçın Örneği (1908-1925), Ankara, 2009, s.321-334. Okuma tavsiyesi: Cezmi Eraslan, “Türkiye’de Demokratik Düşüncenin Gelişimi ve 1912 Seçimleri Üzerine Düşünceler”, Prof. Dr. Işın Demirkent Anısına, İstanbul 2008, s.701–712. Ahmet Reşit Bey, İmparatorluğun Son Döneminde Gördüklerim Yaptıklarım (1890-1922), İstanbul, 2014.
12	II. Meşrutiyet Dönemi Ordu ve Siyaset İlişkileri: Halaskar Zabitan Grubu/Bab-ı Ali Baskını/Mahmut Şevket Paşa Suikastı (Halaskar Zabitan Grubu’nun oluşum nedenleri? Halaskar Zabitan Grubu’nun faaliyetleri bir darbe girişimi veya ihtilal mıdır? Halaskar Zabitan Grubu nasıl bir siyasi yol takip etmiştir? Bab-ı Ali Baskını ve İttihatçılar: Bab-ı Ali Baskını bir darbe girişimi veya ihtilal mıdır? Mahmut Şevket Paşa Suikastı II. Meşrutiyet siyasi sahnesini nasıl etkilemiştir?) Okuma listesi: Fatih M. Sancaktar, “Balkan Savaşları esnasında Osmanlı Hükümetleri”, 100. Yılında Balkan Savaşları ve Edirne Sempozyumu (15 Şubat 2012), İstanbul, 2013, s.39-49. Kenan Olgun, “Asker-Siyaset İlişkilerinde Bir Dönüm Noktası Halaskar Zabitan Grubu ve Faaliyetleri”, İlmi Araştırmalar, İstanbul, 1999, S.7, s.157-175. Ahmet Turan Alkan, “Modern Asker-Siyaset İlişkisinin Osmanlı Meşrutiyeti’ndeki Kökleri”, Divan (Meşrutiyet II), İstanbul, 2008/2, C.13, S.25, s.137-148. Okuma tavsiyesi: Ahmet Turan Alkan, İkinci Meşrutiyet Devrinde Ordu ve Siyaset, Ankara, 1992.
13	II. Meşrutiyet Dönemi’nde Vatandaşlık: Osmanlılık ve Osmanlıcılık (Osmanlılık: birlikte yaşama projesi veya vatandaşlık aidiyeti. Osmanlıcılık: Bir politika veya Osmanlı Devleti’nin beka sorunu mu? İttihatçılar ve muhalefet açısından Osmanlılık. Birlikte yaşama hedeflerine Balkan Savaşlarının etkisi ne olmuştur?) Okuma listesi: Fatih M. Sancaktar, II. Meşrutiyet’ten Cumhuriyet’e Milli Hâkimiyet Düşüncesinin Gelişimi: Hüseyin Cahit Yalçın Örneği (1908-1925), Ankara, 2009, s.175-191. Mehmet Kaan Çelen, “Bir Kimlik Siyaseti Olarak Osmanlıcılık”, Türk Yurdu, Ankara, 2013, C.33, S.308, s.88-91. İlber Ortaylı, “Osmanlı İmparatorluğu'nda Millet Sistemi” Türkler, C.10, Ankara, 2002. S.216-220. Tarık Zafer Tunaya, Türkiye’de Siyasal Partiler 3, İstanbul, 2007, s.369-393. Bülent Tanör, Osmanlı-Türk Anayasal Gelişmeleri, İstanbul, 1998, s.210-212. Okuma tavsiyesi: Niyazi Berkes, Türkiye’de Çağdaşlaşma, İstanbul, s.386-405. Yusuf Akçura, Üç Tarz-ı Siyaset, Ötüken Yay., İstanbul, 2015.
14	Değerlendirme ve Tartışma II. Meşrutiyet dönemi Türk demokrasisi kurumlar ve anlayışlar açısından bir siyasi geleneğin başlangıcı olarak görmek mümkün müdür?