ÖZEL GEREKSİNİMİ OLAN BİREYLERİN BİLGİYE ERİŞİMİ

İzlence Formu

Ders Adı ÖZEL GEREKSİNİMİ OLAN BİREYLERİN BİLGİYE ERİŞİMİ Kod BIBY7002
Kredi 3 AKTS 8
Z/S Seçmeli Teorik Saat 3
Uygulama Saat 0 Lab Saat 0
Ders Dili Türkçe Dersi Veren Doç. Dr. PERVİN BEZİRCİ
Dersin Veriliş Türü

Dersin Amacı

Kütüphanelerde gelişen teknolojik imkanlardan yararlanarak engelli kullanıcılara yönelik hizmetlerin sürdürülebilirliğinin sağlanması, basılı materyal üzerindeki bilginin erişilebilir hale getirilmesi ve engelli kullanıcılara ulaştırılması, kütüphane kurumlarının, toplumun tüm bireylerine eşit şartlarda hizmet verebilmesi görevi kapsamında engelli kullanıcıların da bilgiye erişimine yönelik gerekli malzeme, donanım, yazılım ve personel desteğine sahip olması, teknolojik gelişmeleri takip ederek hizmete dönüştürmesi konularının anlatılması.

İçerik

Bilgi merkezlerinin örgün ve yaygın eğitim ile toplumsal bütünleşmede oynadığı önemli rolü düşünerek özel gereksinimi olan bireylerin eğitim hayatına ve sosyal hayata katılım konusunda teşvik edilmesi, kütüphane ve bilgi hizmetlerinde söz konusu gruplara yönelik farkındalık geliştirilmesi, bu konularda bilinçli ve eğitimli personel ihtiyacına yönelik öğrenci yetiştirilmesi.

Öğretim Yöntemleri

Özel Gereksinimi Olan Bireylerin Bilgiye Erişimi dersi kapsamında; konu hakkında ulusal ve uluslararası literatür araştırması yapılacak, çeşitli kurumlardaki konu ile ilgili mevcut iyi uygulama örnekleri incelenecektir. Ayrıca öğrencileri araştırmaya teşvik etmek ve uygulamalı çalışmalarını sağlayarak edinilen bilgilerin pekiştirilmesi amacıyla farklı araştırma metotları kullanılarak saha çalışmaları yapılacaktır.

Kaynaklar

Akçalı, Ş. (2015). Görme Engellilere Yönelik Tasarlanan Mekânların Erişilebilirlik Standartları Kapsamında İrdelenmesi: Görme Engelli Kütüphaneleri. Yüksek Lisans Tezi, Dokuz Eylül Üniversitesi, İzmir. Bakırcı, R. (2009). Milli Kütüphane’de görme engellilere sunulan hizmetler ve gelişmeler. Bilgi Dünyası, 10(1), 100-104. Bezirci, P, Kanık, L. (Editör) (2021). Özel Gereksinimi Olan Bireylerin Bilgiye Erişimi: İnterdisipliner Çalışmalar ve Güncel Yaklaşımlar (Kitap hazırlanıyor) Bezirci, Pervin (2019). Bilgiye Erişimde Engellilere Yönelik Kütüphane Uygulamaları, İstanbul: Hiperlink Yayınevi. Çelik, Elif. (2016). Onuncu yılında Birleşmiş Milletler Engelli Kişilerin İnsan Hakları Sözleşmesi ve Sözleşme Ruhu, İnönü Üniversitesi Hukuk Fakültesi Dergisi Cilt:7(1), 219-246. Drigas, A., Kouremenos, D. ve Vrettaros, J. (2013). Learning Applications for Disabled People. Patricia Ordóñez de Pablos, Jingyuan Zhao ve Robert D. Tennyson. (Ed.) Technology Enhanced Learning for People with Disabilities: Approaches and Applications İçinde (ss. 2-4). Newyork: Information Science Reference. Dudley, A., ve Lazar, J. (2008). Web Accessibility for Users with Disabilities: A Multi- faceted Ethical Analysis. Hamid Nemati (Ed.) Information Security and Ethics: Concepts, Methodologies, Tools, and Applications İçinde (s. 3112-3121). IGI Global. Dünya Engelliler Vakfı Engelsiz şehir planlaması bilgilendirme raporu. Canan Koca (Haz.). İstanbul: Dünya Engelliler Vakfı. Dünya Sağlık Örgütü ve Dünya Bankası (2011). Dünya engellilik raporu. Edmonds, C. D. (2004). Providing access to students with disabilities in online distance education: Legal and technical concerns for higher education. American Journal of Distance Education, 18(1), 51-62. Engelliler Hakkında Kanun (2005, 7 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı: 25868). Engellı̇lerı̇n Haklarına İlişkin Sözleşme. (2009, 14 Temmuz). Resmi Gazete (Sayı: 27288). Engelsiz Erişim Çalışma Grubu. (2012). Bilgi ve İletişim Teknolojilerinde Engelsiz Erişim. Ankara: Bilgi Teknolojileri ve İletişim Kurumu. Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu. (1951, 13 Aralık). Resmi Gazete (Sayı: 7981) Güngör, M., Bolat, A., Cengiz, H., ve Aslan, N. (2011). Özürlülere yönelik teknolojik düzenlemeler. Sektörel Araştırma ve Stratejiler Dairesi Başkanlığı. Hamilton, D., ve Keten, B. (2011). Görme Engelli Kullanıcılar İçin Erişilebilir Kütüphaneler: Kütüphanecilere Yönelik Pratik Öneriler. Türk Kütüphaneciliği, 25(4), 509-518. Human Rights Commission (2012). Better Information for Everyone: Disabled People’s Rights in the Information Age. International Federation of Library Associations and Institutions ve IFLA Section of Libraries Serving Disadvantaged Persons. (1997). Guidelines for easy-to-read materials. N. Cevher (Çev). Hague, Netherlands: International Federation of Library Associations and Institutions. Isaila, N. ve Nicolau, I. (2010). Promoting computer assisted learning for persons with disabilities. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 2(2), 4497-4501. İ.B.B. Atatürk Kitaplığı. (2018). İBB Sesli Kütüphane. İstanbul Üniversitesi Özel Gereksinimli Öğrenciler için Eğitimde Fırsat Eşitliği Yönergesi (2014). Kanık, L. (1994). Görme engellilere yönelik kütüphane hizmetleri. Yayımlanmamış yüksek lisans tezi, Hacettepe Üniversitesi, Ankara. Kaynar, M. (1992). Görme özürlüler için kütüphane hizmeti. Türk Kütüphaneciliği, 6(2), ss. 114-117. Küçükcan, B. ( 2012). Engelli Kullanıcılar Açısından Kütüphane Binaları ve Karşılaşılan Sorunlar. Kurbanoğlu,S., Al, U., Lepon Erdoğan,P., Tonta, Y. ve Özenç Uçak, N.(Yay.Haz.), E-Bilim ve Bilgi Yönetimi, 3. Uluslararası Değişen Dünyada Bilgi Yönetimi Sempozyumu, 19-21 Eylül içinde (s.161-169). Ankara: Hacettepe Üniversitesi. Lazar, J., Goldstein, D. F., ve Taylor, A. (2015). Ensuring digital accessibility through process and policy. Morgan Kaufmann. Özürlüler ve Bazı Kanun ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun (2005, 1 Temmuz). Resmi Gazete (Kanun Numarası: 5378). Raja, D. S. (2016). Bridging the disability divide through digital technologies. Background paper for the World Development Report, Digital Dividends, 3-5. Sağlamtunç, T. (2010). Görme engelliler ve kütüphanecilik hizmetleri. Bilgi Dünyası, 11(1), 178-191. Samant, D., Matter, R. ve Harniss, M. (2013). Realizing the potential of accessible ICTs in developing countries. Disability and Rehabilitation: Assistive Technology, 8(1), 11-20. Subaşıoğlu, F. (2000). Engellilerin internet'e erişimi üzerine. Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Dergisi, 40, 3-4, 203-216. Subaşıoğlu, F. (2000). Engellilerin internet'e erişimi üzerine. Türk Kütüphaneciliği, 14(2), ss. 188-204. Subaşıoğlu, F. (2008). Üniversitelerin Bilgi ve Belge Yönetimi Bölümleri’nin “engellilik farkındalığı” üzerine bir araştırma. Bilgi Dünyası, 9(2), 399-430. Tiyek, R., Hamza, B.ve Baş, E. (2016). Engellilerin Erişilebilirlik Sorunu ve TSE Standartları Çerçevesinde Bir Araştırma, Kastamonu Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, Nisan 2016, Sayı:12, s. 225-261. Türkı̇ye Cumhurı̇yetı̇ Anayasası (1982, 9 Kasım). Resmi Gazete (Sayı: 17863). Uribe L. M. ve Macdonald S. (2009). A new role for academic librarians: data curation. Vandenbark, R. T. (2010). Tending a wild garden: Library web design for persons with disabilities. Information Technology and Libraries, 29(1), 23-29. Zencir, M. B., Kutlutürk, L., ve Subaşıoğlu, F. (2017). Türkiye'deki Üniversite Kütüphanelerinde Engellilere Yönelik Hizmetler: Web Sayfaları Bağlamında Bir İnceleme. DTCF Dergisi, 57(1), 720-739.

Bilgi İşlem Daire Başkanlığı © 2024