Bu ders, Osmanlı Devleti'nin Mısır, Irak, Suriye ve Hicaz bölgesi gibi Arap coğrafyasında, 19.yüzyılda meydana gelen idari, siyasi ve kültürel gelişmeleri ele almayı hedeflemektedir. Osmanlı idaresindeki Arap coğrafyasının tanınması ve bölgedeki gelişmelerin kavranması amacını taşımaktadır.

Bu derste, Osmanlı Devleti’nin Arap coğrafyası olarak tanımlanan Irak, Suriye, Mısır ve Arap Yarımadası’nda 19.yüzyılda meydana gelen idari sosyal ve kültürel alanlardaki gelişmeler ele alınacaktır. Bu kapsamda Bağdat, Musul, Basra, Suriye, Mısır, Hicaz ve Yemen vilayetlerinde Osmanlı idaresi, Fırat ve Dicle nehirlerinde ulaşım, Kavalalı Mehmed Ali Paşa’nın isyanı, Hicaz ve Bağdat demiryolları ve Yemen isyanları gibi konular işlenecektir.

Dersler sunuş yöntemiyle verilmekte ve öğrenciler derse konu olan bölgeler hakkında ödev hazırlamaktadırlar. Soru-cevap yöntemi ve tartışma ders içinde yer almaktadır.

Mustafa Öztürk, “Arap Ülkelerinde Osmanlı İdaresi”, History Studies, Ortadoğu Özel Sayısı/Middle East Special Issue 2010, s.325-351 Davut Hut, “Osmanlı Arap Vilayetleri, Arabiz ve Arap Milliyetçiliği” Vakanüvis - Uluslararası Tarih Araştırmaları Dergisi , C.1, s.105-150. Altıncı Uluslar Arası Orta Doğu Semineri, Selçuklu ve Osmanlı İdaresinde Orta Doğu’nun Siyasi ve İdari Vaziyeti, Elazığ 11-13 Ekim 2012, Bildiriler, Edit. Prof. Dr. Mustafa Öztürk-Prof. Dr. Enver Çakar. Mustafa ÖZTÜRK, “Osmanlı Mîrî Rejiminin Suriye ve Irak’ta Uygulanmasının Sonuçları” Akademik Bakış, 9/18, 2016, s.1-15. Zekeriya Kurşun, Necid ve Ahsa’da Osmanlı Hakimiyeti: Vehhabi Hareketi ve Suud Devleti’nin Ortaya Çıkışı, TTK, Ankara, 1998. Ş. Tufan Buzpınar, Lübnan, DİA, C.27, 2003, s.248-254. M. Lutfullah Karaman, Filistin, DİA, C.13, 1996, s.89-103. Yahya Yeşilyurt, Yemen'de Osmanlı-İngiliz mücadelesi (1871-1914), Atatürk Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / Tarih Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, 2011. Yasemin Barlak, Dinî ve siyasî yönden Osmanlı Devleti idaresinde Yemen (1872-1909), Ondokuz Mayıs Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, 2013. Seyyid Muhammed es-Seyyid, Mısır, DİA, C.29, 2004. S.563-569. Hilal Görgün, Mısır, DİA, C.29, 2004, s.569-575. Zekeriya Kurşun, Hicaz, DİA, C.17, 1998, s.437-439. Ufuk Gülsoy-William Ochsenwald, Hicaz Demiryolu, C.17, 1998, s.441-445 Kemal Beydilli, Bağdat Demiryolu, C.4, 1991, s.442-444. İlhan Ekinci, Fırat ve Dicle’de Osmanlı-İngiliz Rekabeti, Ankara, 2007. MOHANAD S. M. ALAMLEH, Osmanlı İdaresinde Kudüs Mutasarrıflığ 1874-1914, Ankara Üniversitesi / Sosyal Bilimler Enstitüsü / İslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı, Doktora Tezi, 2019. Ş. Tufan Buzpınar, Suriye, DİA, C.37, 2009, s.550-555. İdris Bostan, Yemen, DİA, C.43, 2013, s.406-412. Robert Mantran, Irak, DİA, C.19, 1999, s.91-93. Gökhan Çetinsaya, Irak, DİA, C.19, 1999, s.93-95. Yusuf Halaçoğlu, Bağdat, DİA, C. 4, s.433-437.