Bu dersin amacı Türk siyasal modernleşmesini temel dinamikleri toplumsal hayatın başta siyasi yönü olmak üzere siyasal kültür ve siyasal iktisat boyutlarında ele alınmasıdır. Bu bakış açısından hareketle ders Türk Siyasal modernleşmesininin Osmanlı ve Cumhuriyet dönemleri olarak iki ana tarihsel aralıkta inceleyecektir. Bu dönemleştirme, Tanzimat ve Islahat Fermanları ile başlayıp Cumhuriyetin kuruluşuna kadar geçen sürede kavramsal karşılığı "Devlet" alanı yada "Sistem dünyasını" içeriyor. Cumhuriyet Dönemi ise "Yaşam Dünyası" olarak kavramlaştırılıp, Kurtuluş Savaşı ve Tek Parti Dönemi, Çok Partili Dönem olarak aadlandırılıyor. Bir bütün olarak siyasal modernleşmenin kentleşme, sanayileşme_kapitalistleşme-piyasalaşma ve demokratikleşme süreçlerinin birbirini kesen alanlarına odaklanıyor

Ders genel olarak siyasal değişim olgusuna tarihsel perspektiften bakacak. Değişim hatta dönüşümü tetikleyen dinamikleri ve bu dinasmiklere sistemin cevabı olarak nitelenecek Tanzimat dönemini orjinal metinler başlıca önemli olaylar ve bu olayları değerlendiren yazılı metinlerin okunması ve incelenmesi ile sürdürülecektir. Ardından Cumhuriyet döneminde yeni siyasal rejimin kurulmasını müteakkip toplumsal alandaki reformlar ve siyasal modernleşme felsefi örn. "Milli egemenlik" ve "Rasyonelleşme" ve Siyasal "Çok Partili Demokrasi" açılardan ele alınacaktır. Ayrıca Siyasal Kültür de inceleme konusu yapılacaktır.

Ders genel olarak anlatım şeklinde yürütülecek. öğrencilerin sınıf içi tartışmalara katılması, görüş, düşünce ve fikirlerini ifade edebilmesi özendirilecek. Verilen birincil ve ikincil kaynakların okunması yanısıra, görsel metinler (film, belgesel fotoğraf yada ilüstrasyonlar) desteklenecek.

1. Hafta: Modernleşme Olarak Türk Siyasal Hayatı: Osmanlıda Siyasal Modernleşme Kaynaklar: Kalaycıoğlu, E. ve A. Y. Sarıbay. "Tanzimat: modernleşme Arayışı ve Siyasal Değişme" Kalaycıoğlu, E. ve A. Y. Sarıbay. Türk Siyasal Hayatı: Türkiye'de Politik Değişim ve Modernleşme. Ankara: Sentez Yayınları, 2016, ss19-43 A. Akşin S. “Senedi İttifak ile Magna Carta Karşılaştırılması” 1-4.Temmuz 1992 tarihlerinde Aix-en-Provence'da toplanan 6. Osmanlı Devleti ve Türkiye'nin ıktisadi ve Toplumsal Tarihi Kongresine sunulmuş olan tebliğdir. http://dergiler.ankara.edu.tr/dergiler/18/22/83.pdf Gözler, K. Sened-i İttifak (1808) Türk Anayasa Hukuku, Bursa Ekin Kitabevi Yayınları, 2000, s.3-12'den alınmıştır. 2. Hafta: Siyasal Değişim Süreci: Yapısal Koşullar Kaynaklar: Mardin, Ş. "Türk Siyasasını Açıklayabilecek bir Anahtar: Merkez-Çevre İlişkileri" Kalaycıoğlu, E. ve A. Y. Sarıbay. Türk Siyasal Hayatı: Türkiye'de Politik Değişim ve Modernleşme. Ankara: Sentez Yayınları, 2016, ss. 115-147 3. Hafta: Siyasal Değişim Süreci: İdeolojik Yaklaşımlar Kaynaklar: Zurcher, E. J. "Kemalist Düşüncenin Osmanlı Kaynakları" , içinde Belge, M. (der)) Modern Düşüncede Siyasi Düşünce: Kemalizm, İstanbul: İletişim Yayınları, İkinci Baskı; 2009, ss. 44-55. Kırık, H. O. Morva., "Pragmatizm: Cumhuriyetin Yazılmamış Kuramı" içinde Cumhuriyet ve Pragmatizm. İstanbul: Doruk Yayınları, 2017, ss. 123-143 4. Hafta:Türk Siyasal Aklı ve Yönetim Felsefesi: Meşruiyetin Temelleri olarak Hakimiyeti Siyasiye ve Milli Egemenlik Kaynaklar: Tunaya, T. Z. "Hakimiyet-i siyasiye ve Milli Egemenlik: Türkiye'de Siyasal Rejimin Meşruluğunun Dayandığı Temeller" içinde Kalaycıoğlu, E. ve A. Y. Sarıbay. Türk Siyasal Hayatı: Türkiye'de Politik Değişim ve Modernleşme. Ankara: Sentez Yayınları, 2016, ss. 227-242 Kırık, H. O. Morva., "Pragmatizm: Cumhuriyetin Yazılmamış Kuramı" içinde Cumhuriyet ve Pragmatizm. İstanbul: Doruk Yayınları, 2017, ss. 109-123 5. Hafta: Siyasetin Telosu: Adalet Toplumundan Özgürlük Toplumuna Kaynaklar : Oğur, Y. Cumhuriyet’in Radikal Özgürleşme Anlayışı ve Siyasi Özgürlükler" içinde Osmanlı-Cumhuriyet Modernleşmesinde İki Özgürlük Kavramı, İÜ SBF yüksek Lisans Tezi , 2005, ss. 163-172http://nek.istanbul.edu.tr:4444/ekos/TEZ/40732.pdf Kırık, H.“Adalet” Toplumundan “Özgürlük” Toplumuna(!) Teleolojik Bir Sıçrama Olarak Türk Modernleşmesinin Kavramsal Çözümlenmesine Katkı" Türkiye İletişim Araştırmaları Dergisi • Yıl/Year: 2018 • Özel Sayı, ss/pp. e165-e180 • ISSN: 2630-6220 DOI: 10.17829/turcom.463809 https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/566570 Yılmaz, A.Daire-i Adalet Kavramı Bağlamında Osmanlı Siyaset-Yönetim Düşün Geleneği" YBAD Lisansüstü Seminer Çalışmaları, No: 2, Eylül 2009, http://yonetimbilimi.politics.ankara.edu.tr/files/2013/07/ayilmaz.pdf 6. Hafta: Devlet, Devlet Aklı, Din ve Laiklik Kaynaklar: Heper, M. "Atatürk'te Devlet Düşüncesi" içinde Kalaycıoğlu, E. ve A. Y. Sarıbay. Türk Siyasal Hayatı: Türkiye'de Politik Değişim ve Modernleşme. Ankara: Sentez Yayınları, 2016, ss. 246-275 Kırık, H. Türk Siyasal Modernleşmesi: Cumhuriyet'in Demokratik Kökenleri. İstanbul: Doruk Yayınları, 135-160 Mert, N. "Cumhuriyet Türkiye'sinde Laiklik ve Karşı Laikliğin Düşünsel Boyutu" içinde, Belge, M. (der) Modern Türkiye'de Siyasi Düşünce: Kemalizm. İstanbul: İletişim Yayınları, 2009, Cilt.2. ss. 198-209