PARÇACIK FİZİĞİNDE OLAY ÜRETEÇLERİ VE HIZLI BENZETİM I

İzlence Formu

Ders Adı PARÇACIK FİZİĞİNDE OLAY ÜRETEÇLERİ VE HIZLI BENZETİM I Kod YEPF7565
Kredi 3 AKTS 8
Z/S Seçmeli Teorik Saat 3
Uygulama Saat 0 Lab Saat 0
Ders Dili Türkçe Dersi Veren Prof. Dr. AYTÜL ADIGÜZEL
Dersin Veriliş Türü Uzaktan

Dersin Amacı

Parçacık Fiziği, maddenin temel yapı taşları ve onların arasındaki etkileşmeleri en temel düzeyde kontrol eden kuvvetler nelerdir sorularına cevap arar. Bu arayış elektron gibi iç yapısı olmayan veya proton gibi bileşik parçacıkları çarpıştırıp, çarpışma sonuçları incelenerek yapılır. Parçacıkların izlerini gözlemek ve özelliklerini ölçmek için parçacık algıçlarına ihtiyaç vardır. Modern bir algıç bu aygıtların tümünün bilgisayara bağlanmış olan bir dizininden oluşur. Bilgisayar programları parçacıkların izlerini sürer ve etkileşmelerini bilgisayar ekranında gösterir.​ Günümüzdeki en büyük ve en güçlü çarpıştırıcı, İsviçre’de CERN (Avrupa Nükleer Araştırma Merkezi)’de inşa edilen Büyük Hadron Çarpıştırıcısı (BHÇ)’dır. 1 TeV mertebesindeki kütle ölçeğinde ortaya çıkan yeni parçacıkları ve yeni fiziği keşfetmek için 14 TeV’de proton-proton çarpışmalarını sağlayacaktır. BHÇ üzerinde dört büyük algıç (ATLAS, CMS, LHC-b ve ALICE) vardır. Büyük Hadron Çarpıştırıcısının 2010’da 7 TeV kütle merkezi enerjisiyle çalıştırılmaya başlanması, 2012’de 8 TeV, 2015, 2016, 2017, 2018’de 13 TeV kütle merkezi enerjisiyle veri almaya devam etmesi ile yeni bir enerji aralığına ulaşmamızı sağlamış olması, SM ötesi fizik modellerinin öngördüğü yeni parçacıkları aramak için bir fırsat yaratmıştır. Bu bağlamda, BHÇ üzerindeki algıçlardan elde edilen verinin analiz edilip anlaşılması için bilgisayar alt yapısına (analiz programları) ve bu alt yapıyı etkin şekilde kullanacak insan gücüne ihtiyaç vardır. " PARÇACIK FİZİĞİNDE OLAY ÜRETEÇLERİ VE HIZLI BENZETİM I" dersi ile BHÇ’de proton çarpışmalarından elde edilen verilerin bilgisayar ortamında işlenmesi ve sonuçların elde edilmesi sürecinin yüksek lisans seviyesinde incelenmesi amaçlanmaktadır. Dersin kapsamında bu alanda kullanılan çeşitli bilgisayar uygulamaları işlenecek ve öğrenciler bu uygulamaları kullanarak farklı deneylerden alınan gerçek verileri (OpenData) ve benzetimden gelen sanal verileri (Monte Carlo) analiz edeceklerdir. Ayrıca bu analizleri anlayabilmek için gerekli fiziksel ve matematiksel altyapıyı kuvvetlendirecek konularda işlenecektir.

İçerik

Unix işletim sistemlerini öğrenme ve komutlarını kullanma, CERN kütüphanelerini kullanmayı öğrenme, Olay üretme üreteçlerini öğrenme ve uygulamala, üreteç seviyesinde analiz.

Öğretim Yöntemleri

Ders notlarının sunumu desteği ile aktarımı, bilgisayar uygulamaları, soru-cevap yöntemi, proje ve ödevler verilmesi

Kaynaklar

The C++ Programming Language (Bjarne Stroustrup), https://theory.sinp.msu.ru/doku.php/comphep/news, https://root.cern/ http://home.thep.lu.se/~torbjorn/pythia81html/Welcome.html

Bilgi İşlem Daire Başkanlığı © 2024