Bu seminer dersinde, 1970’lerden bu yana sosyal bilimlerde yürütülen mekan, yer ve peyzaj tartışmalarına, daha çok coğrafya ve antropoloji yazınlarına odaklanarak, göz atacağız. Ders materyali, iki temel amaç gözeterek hazırlandı. Birincisi, bu üç kategorinin ontolojisi ve epistemolojisine kafa yormak: Mekan, yer ve peyzaj nedir? Bu kavramları hangi veçheleriyle tanır ve biliriz? Sosyal bilimlere damgasını vurmuş mekan/yer/peyzaj kuramları nelerdir? Dersin ikinci amacı bu kavramları belli temalar üzerinden irdelemek. Bu temalarla, (1) mekan/yer/peyzajın toplumsal, politik ve kültürel üretimini ele alacağız; (2) tartışmayı iktidar ve kimlik sorularıyla derinleştireceğiz; (3) küreselleşme ve geç kapitalizmin mekana yansımalarına bakacağız; (4) insan deneyimini mekansal ve materyal bağlamı içinde değerlendireceğiz.

Bu seminer dersinde, 1970’lerden bu yana sosyal bilimlerde yürütülen mekan, yer ve peyzaj tartışmalarına, daha çok coğrafya ve antropoloji yazınlarına odaklanarak, göz atacağız. Ders materyali, iki temel amaç gözeterek hazırlandı. Birincisi, bu üç kategorinin ontolojisi ve epistemolojisine kafa yormak: Mekan, yer ve peyzaj nedir? Bu kavramları hangi veçheleriyle tanır ve biliriz? Sosyal bilimlere damgasını vurmuş mekan/yer/peyzaj kuramları nelerdir? Dersin ikinci amacı bu kavramları belli temalar üzerinden irdelemek. Bu temalarla, (1) mekan/yer/peyzajın toplumsal, politik ve kültürel üretimini ele alacağız; (2) tartışmayı iktidar ve kimlik sorularıyla derinleştireceğiz; (3) küreselleşme ve geç kapitalizmin mekana yansımalarına bakacağız; (4) insan deneyimini mekansal ve materyal bağlamı içinde değerlendireceğiz.

Düz anlatım, tartışma, sunum ve görsel-işitsel malzeme yolu ile öğretme

1. HAFTA Derse Hazırlık: Haftalık temalar, metinler ve işleyiş hakkında bilgilendirme 2. HAFTA Giriş: Mekan ve Yerin Antropolojisi Agnew, J. (2005). Space: place, In Cloke, P. & Johnston, R.(Eds.) Spaces of Geographical Thought. London, Sage. Low, S. M. (2009). Towards an anthropological theory of space and place. Semiotica, 2009(175), 21-37. 3. HAFTA Mekanın Üretimi 1 Lefebvre, H. (1974). La Production de L'espace. [Lefebvre, H. (1974). Mekanın Üretimi. Sel Yayıncılık] 4. HAFTA Mekanın Üretimi 2 Lefebvre, H. (1974). La Production de L'espace. [Lefebvre, H. (1974). Mekanın Üretimi. Sel Yayıncılık] 5. HAFTA Mekan, İktidar, Kimlik Brenner, N., & Elden, S. (2009). Henri Lefebvre on state, space, territory. International Political Sociology, 3(4), 353-377. Agnew, J. (1999). Mapping political power beyond state boundaries: territory, identity, and movement in world politics. Millennium, 28(3), 499-521. Raffestin, C. (2012). Space, territory, and territoriality. Environment and Planning D: Society and Space, 30(1), 121-141. Brenner, N. (1999). Beyond state-centrism? Space, territoriality, and geographical scale in globalization studies. Theory and society, 28(1), 39-78. 6. HAFTA Bedenlenmiş Mekan: Gündelik Yaşam Pratikleri ve Mekanın Fenomenolojisi De Certeau, M. (1984). The Practice of Everyday Life, trans. Steven Rendall. Berkeley: University of California. [De Certeau, M. Gündelik Hayatın Keşfi, 1. Cilt, 2. Kısım (7., 8., 9. Bölümler) Hall, E. Proxemics. In Low, S. & Lawrence, Z. (eds.), Anthropology of Space and Place, pp. 51-73. Low, S. M. (2003). Embodied space (s) anthropological theories of body, space, and culture. Space and culture, 6(1), 9-18. 7. HAFTA Yer, Yer-Kurma ve “Yer”leşme Tuan, Y.F. ([1974] 2001). Space and Place: Humanistic Perspective. In Agnew, J., Livingstone, David N., Rogers, A., Human Geography, pp. 444-457. Tuan, Y.-F. (1979). Space and Place: Humanistic Perspective, p. 3-18. Casey, E. S. (1996). How to get from space to place in a fairly short stretch of time: Phenomenological prolegomena. In Feld, S. & Basso, K. (Eds.), Senses of Place. Heidegger, M. ([1951] 1971). Building Dwelling Thinking (A. Hofstadter, Trans.). In Poetry, language, thought (pp. 145-161). New York: Harper & Row. Hisarlıgil, B. B. (2008). Martin Heidegger’de “Mekan” Düşüncesi: Hermeneutik-Fenomenolojik Bir Yaklaşım. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(25), 1-13. Ingold, T. (2000). Building, Dwelling, living: How animals and people make themselves at home in the world (Chapter 10). In The Perception of the Environment: Essays on Livelihood, Dwelling and Skill. London: Routledge. 8. HAFTA Yer-Kurma, Yer-Bozma, Yer(siz)leşme Basso, K. (1996). Wisdom Sits in Places: Notes on a Western Apache Landscape. In Feld, S. & Basso, K. (Eds.), Senses of Place. Stewart, K. (1996). An occupied place. In Feld, S. & Basso, K. (Eds.), Senses of Place. Myers, F. R. (2002). Ways of place-making. La Ricerca Folklorica, 101-119. Escobar, A. (2003). Displacement, development, and modernity in the Colombian Pacific. International Social Science Journal, 55(175), 157-167. Hinkson, M. (2017). Precarious placemaking. Annual Review of Anthropology, 46, 49-64. Science Journal, 55(175), 157-167. 9. HAFTA Geç Kapitalist Çağda Mekan ve Yer: Yerellik ve Yerellikötesi Üzerine Tartışmalar Appadurai, A. (2003). Sovereignty without Territoriality: notes for a posnational geography. In Low, S. & Lawrence, Z. (eds.), Anthropology of Space and Place. Gupta, A. (1992). The song of the nonaligned world: Transnational identities and the reinscription of space in late capitalism. Cultural Anthropology, 7(1), 63-79. Escobar, A. (2001). Culture sits in places: reflections on globalism and subaltern strategies of localization. Political geography, 20(2), 139-174. 10. HAFTA Doğa, Kültür, Peyzaj: Coğrafi Perspektif 1 Smith, N., & O'Keefe, P. (1980). Geography, Marx and the concept of nature. Antipode, 12(2), 30-39. Sauer, C. O. ([1925] 2001). The morphology of landscape. In Agnew, J., Livingstone, David N., Rogers, A., Human Geography, pp. 296-315. Olwig, K. R. (1996). Recovering the substantive nature of landscape. Annals of the Association of American Geographers, 86(4), 630-653. 11. HAFTA Doğa, Kültür, Peyzaj: Coğrafi Perspektif 2 Lewis, P. (1979). Axioms for reading the landscape. The interpretation of ordinary landscapes, 23, 167-187. Mitchell, D. (2008). New axioms for reading the landscape: paying attention to political economy and social justice. In Political economies of landscape change (pp. 29-50): Springer. Blomley, N. (1998). Landscapes of property. Law and Society Review, 567-612. 12. HAFTA Peyzaj Antropolojisi: Kavramsal ve Metodolojik Sorular Hirsch, E., (1995). Landscape: Between Space and Place. In Hirsch, E. & O'Hanlon, M. (eds). The anthropology of landscape: perspectives on place and space: Oxford University Press, pp 1-30. Layton, R., & Ucko, P. J. (2003). Introduction: gazing on the landscape and encountering the environment. In Ucko, P. J. & Layton, R. (eds.) The Archaeology and Anthropology of Landscape (pp. 1-20): Routledge. Tilley, C., & Cameron-Daum, K. (2017). An Anthropology of Landscape, pp. 1-21. 13. HAFTA İhtilaflı Mekan olarak Peyzaj: Örnek Vakalar 1 The Archaeology and Anthropology of Landscape (Ucko, P. J. & Layton, R., der.) içinde: Barbara Bender, 13. Bölüm Ashish Chadha, 11. Bölüm John Allison, 19. Bölüm 14. HAFTA İhtilaflı Mekan olarak Peyzaj: Örnek Vakalar 2 The Archaeology and Anthropology of Landscape (Ucko, P. J. & Layton, R., der.) içinde: William S. Ayres & Rufino Mauricio, 21. Bölüm James Fullagar & Leslie Head, 22. Bölüm Christopher Evans, 28. Bölüm