MİLLİ EDEBİYAT

İzlence Formu

Ders Adı MİLLİ EDEBİYAT Kod TUDE3046
Kredi 2 AKTS 4
Z/S Zorunlu Teorik Saat 2
Uygulama Saat 0 Lab Saat 0
Ders Dili Türkçe Dersi Veren Doç. Dr. NURİ SAĞLAM
Dersin Veriliş Türü

Dersin Amacı

On dokuzuncu asrın ikinci yarısından itibaren yeni bir birey ve yeni bir toplum yaratmayı amaçlayan Türk modernleşme sürecinde, "yasama" ve "din" gibi iki temel paradigmanın değiştirilip dönüştürülmesi için "milli" kavramına yüklenen anlamlar ve bu bağlamda icat edilen "milli edebiyat" söyleminin Türk modernleşmesinde oynadığı rol dönemin edebi şahsiyetleri ve metinleri üzerinden analiz edilecektir.

İçerik

“Modernite/Modernlik/Modern”, “Modernizm/Modernist”, “Modernleşme” kavramları arasındaki anlamsal korelasyon ve farklılıklar; “Millet/Millî”, “Ulus/Ulusal” kavramlarının modernleşme sürecinde yaratılmak istenen ulusal kimliğe uygun şekilde nasıl biçimlendirildiği; imparatorluktan ulus devlete giden modernleşme sürecinde yabancı yahut çoğu aslen Türk ve Müslüman olmayan yerli yazarların kaleme aldıkları Türk dili ve Türk tarihine dair bilimsel eserlerin yanı sıra “vatan”, “Türk” ve “Türklük” kavramlarını öne çıkararak imparatorluk bünyesindeki gayr-i Türk kavimlerde etnosantrik bir bilinç yaratmayı hedefleyen edebî çalışmaların içerikleri; modernleşme sürecinde Tanzimat aydınlarının yeni bir birey yaratmak amacıyla “din”, “ahlak”, “aşk”, “kadın”, “aile”, “hürriyet”, “otorite” ve benzeri konulardaki geleneksel anlayışları değiştirip dönüştürmeye yönelik teknik tasarrufları; dilde ve edebiyatta millîlik amacıyla üretilen metinlerdeki eski edebiyata yönelik eleştiriler, dilde sadeleşme önerileri, halk edebiyatını öne çıkarma gayretleri gibi konular; “Millî Edebiyat” anlayışının doğuşunda en önemli etken olan “Türkçülük” akımının temel parametreleri; Ziya Gökalp’in Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak (1918) adlı kitabında öne sürdüğü fikirler; Millî Edebiyat döneminde ortaya çıkan Fecr-i Ati, Nev-Yunanîlik, Nâyîler gibi kısa ömürlü edebî topluluk ve akımların görüşleri; Millî (Türkçü/Milliyetçi) Edebiyat anlayışının kanonik yapısı ve Moiz Kohen, Avram Galanti, Agop Dilaçar gibi Türk Dili Tedkik Cemiyeti üyeliği yapmış olan gayr-i Türk ve gayr-i Müslim aydınların Türkçülük adına yaptıkları yayın faaliyetleri ve kurdukları dernekler söz konusu edilecektir...

Öğretim Yöntemleri

Sözlü, yazılı ve görsel anlatım.

Kaynaklar

İbrahim Şinasi, “Münacat” ve “Kaside”ler Ziya Paşa, “Terkib-i Bend” ve “Terci-i Bend” Abdülhak Hamid, Duhter-i Hindu Namık Kemal, Vatan Yahut Silistre Şemseddin Sami, Besa Yahut Ahde Vefa W. Wiesenthal, Asya’da Çernayef ve Türk Kahramanlar Recaizade Mahmud Ekrem, Araba Sevdası Namık Kemal, İntibah Ahmet Midhat Efendi, Felatun Beyle Rakım Efendi Ahmet Midhat Efendi, Yeryüzünde Bir Melek Namık Kemal, “Lisan-ı Osmaninin Edebiyatı Hakkında Bazı Mülahazatı Şamildir” Ziya Paşa, "Şiir ve İnşa" Namık Kemal, Mukaddime-i Celal Şemseddin Sami, “Lisan-ı Türki (Osamani)” Yusuf Akçura, Üç Tarz-ı Siyaset Ömer Seyfettin, “Yeni Lisan” Ziya Gökalp, “Yeni Hayat ve Yeni Kıymetler” Hüseyinzade Ali, “Turan” Ziya Gökalp, “Turan” Halide Edib, Yeni Turan Moiz Kohen, Turan Bohor İsrail, “Türkçülük Cereyanının Tahribatı” Mehmed Emin, Türkçe Şiirler Ziya Gökalp, Türkleşmek, İslamlaşmak, Muasırlaşmak Ziya Gökalp, Türkçülüğün Esasları Yahya Kemal Beyatlı, Edebiyata Dair Mehmet Akif Ersoy, “Edebiyat” Gregory Jusdanis, Gecikmiş Modernlik ve Estetik Kültür-Milli Edebiyatın İcadı Hasan Kolcu, Türk Edebiyatında Hece Aruz Tartışmaları Hilmi Ziya Ülken, Türkiye’de Çağdaş Düşünce Tarihi Niyazi Berkes, Türkiye’de Çağdaşlaşma Şerif Mardin, Türk Modernleşmesi Kemal H. Karpat, Edebiyat ve Toplum

Bilgi İşlem Daire Başkanlığı © 2024