Dersin temel amacı; öğrencilere, Türkiye tarımının temel esaslarını, etkileyen coğrafi faktörleri, mevcut durumunu ve sorunları ile Cumhuriyet dönemi tarım politikalarının gelişimini, tarım faaliyetlerinin Türkiye ekonomik ve sosyal hayatındaki yerini ve önemini kavratmaktır.

Derste, Türkiye tarım faaliyetlerinin temel özellikleri ve etkileyen coğrafi faktörler ele alınmakta, Temel tarımsal üretim metodları irdelenmektedir. Türkiye'de tarımsal alana ilişkin politikaların gelişimi ve uluslararası ilişkiler açısından Türkiye tarımının güncel durumunu sorgulanmaktadır. Tarım faaliyetlerinin Türkiye ekonomik ve sosyal hayatındaki yeri ve önemi vurgulanmaktadır. Türkiyenin uluslararası tarımsal bağlantıları irdelenmekte, özellikle Avrupa Birliği?ne üyelik sürecinde tarımın durumu üzerinde durulmaktadır.

e-ders kitabı, e-ders sunumu, ders videosu

ABGS 2006a, “Avrupa Birliği Tarım Politikası” Avrupa Birliği Genel Sekreterliği) http://www.abgs.gov.tr/indextr.html 16.08.2006 ABGS 2006b, “Türkiye-AB İlişkileri Tarihçesi” Avrupa Birliği Genel Sekreterliği www.abgs.gov.tr/indextr.html 16.08.2006 AFETİNAN A.1972, “Devletçilik İlkesi ve Türkiye Cumhuriyetinin Birinci Sanayi Planı- 1933” Türk Tarih Kurumu Yayını. Ankara. AKALIN İ., 1983, “Toprak Bilgisi” Ankara Üniversitesi Ziraat Fakültesi Yayın no: 878 Ankara AKDAĞ M., 1995, “Türkiye’nin İktisadi ve İçtimai Tarihi 1243-1453” Cilt 1-2. Cem Yayınları. İstanbul AKSOY S. 1988, “AT ve Türkiye'de Karşılaştırmalı Tarım“ Türkiye-AT İlişkileri Semineri. TMO.Yay No. 4 Ankara AKTAN R. 1971, “Türkiye'de Toprak Reformu Çalışmaları“ Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Cilt:XXVI No:3. Ankara AKTT., 2008, “Avrupa Birliği Tarım Politikası - Avrupa’da yenilenme ve Türkiye’ye etkisi” Avrupa Komisyonu Türkiye Temsilciliği http://www.deltur.cec.eu.int 20.10.2008 AKURGAL E., 1995, “Anadolu Uygarlıkları” Net Yayınları. İstanbul ATİM, 2005, “Organik Tarım”, Ankara Tarım İl Müdürlüğü www.ankara-tarim.gov.tr/diger/organik/ #. 12.01.2005 AYSU A 2002, “1980-2002 Türkiye Tarımında Yapılanma (ma) - Tarladan Sofraya Tarım” Su Yayınları İstanbul AYTÜRE S. 2002, “Küreselleşen Dünyada Avrupa Birliğine Girerken Türk Tarımı” Tarım Bakanlığı Türktarım Dergisi Sayı: 143 Ankara BAKIRCI M. 2005,"Türkiye'de Organik Tarımın Geleceği ve Türkiye Avrupa Birliği (AB) Tarım Müzakerelerine Etkisi" İstanbul Üniversitesi Coğrafya Dergisi. Sayı:13 İstanbul BAKIRCI M., 2006, “Avrupa Birliği Yeni Dönem Kırsal Kalkınma Politikası, Türkiye’nin Uyumu ve Yaratacağı Etkiler” Türk Coğrafya Kurumu, Türk Coğrafya Dergisi. Sayı: 47, İstanbul (2006) BAKIRCI M., 2007, “Türkiye’de Kırsal Kalkınma: Kavramlar-Politikalar-Uygulamalar” Nobel Yayıncılık. Ankara BAYARTAN M., 2001, “Türkiye Ziraatinde Su Kullanımıyla İlgili Yeni Bir Uygulama: Damla Sulama Sistemi” İstanbul Üniversitesi Coğrafya Bölümü Dergisi Sayı 9 İstanbul BAYLADI D., 1996, “Uygarlıklar Kavşağı Anadolu” Say Yayınları. İstanbul BULUT İ., 2006, “Genel Tarım Bilgileri ve Tarımın Coğrafi Esasları (Ziraat Coğrafyası)” Gündüz Eğitim ve Yayıncılık Ankara ÇAVDAR T. 2000, “Türkiye Tarım Ekonomisinin Cumhuriyet Boyunca Gelişimi 1946-1980 Dönemi” Küreselleşme ve Türkiye Tarımı Sempozyumu. Ziraat Mühendisleri Odası Yayını Ankara ÇINAR Ö. 1988, “Ortak Tarım Politikasının Ana hatları ve Türk Tarım Politikasının OTP'na Uyumu Sorunları” Türkiye-AT İlişkileri Semineri TMO.Yay No. 4 Ankara DARKOT B. 1943, “Memleketimizin Bazı Ziraat Problemleri” Türk Coğrafya Dergisi sayı:III-IV Ankara DELANEY C. 2001, (Çev: SOMUNCUOĞLU S. AKSU B.) “Tohum ve Toprak” İletişim Yayınları İstanbul DOĞANAY H., 2007, “Ekonomik Coğrafya 3: Ziraat Coğrafyası” Aktif Yayınevi-Ders Kitapları. İstanbul DPT 1962, 1. Beşyıllık Kalkınma Planı 1963-1967 DPT Yayını Ankara DPT 1967, 2. Beşyıllık Kalkınma Planı 1968-1972 DPT Yayını Ankara DPT 1972, 3. Beşyıllık Kalkınma Planı 1973-1977 DPT Yayını Ankara DPT 1978, 4. Beşyıllık Kalkınma Planı 1979-1983 DPT Yayını Ankara DPT 1984, 5. Beşyıllık Kalkınma Planı 1985-1989 DPT Yayını Ankara DPT 1989, 6. Beşyıllık Kalkınma Planı 1990-1994 DPT Yayını Ankara DPT 1994, “Kırsal Sanayi Özel İhtisas Komisyonu Raporu” DPT Yayını Ankara DPT 1995, 7. Beşyıllık Kalkınma Planı 1996-2000 DPT Yayını Ankara DPT 1999, “Türkiye Tarımında Sürdürülebilir Kısa Orta ve Uzun Dönem Stratejileri” DPT Yayını Ankara DPT 2000a, “Tarımsal Politikalar ve Yapısal Düzenlemeler Özel İhtisas Komisyonu Raporu” DPT Yayını Ankara DPT 2000b, 8. Beşyıllık Kalkınma Planı 2001-2005 DPT Yayını Ankara DPT 2006c, 9. Kalkınma Planı 2007-2013 DPT Yayını Ankara EMİROĞLU M.. 2002, Tarım Sanayi İlişkilerinde Gelişmeler. V. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi http://www.zmo.org.tr/etkinlikler/5tk02/03 .pdf 07.12.2006 ERAKTAN G. 1988, “Ortak Tarım politikasının Oluşumu, OTP ve Türk Tarım Politikasının Temel Farklılıkları” Türkiye-AT İlişkileri Semineri TMO.Yayın No. 4 Ankara ERGİN G. EYİCİL Z. 2001, “Türkiye Tarımı 2000” Ziraat Mühendisleri Odası www.tmmobzmo.org.tr 11.02.2006 ERİNÇ S., 1965, “Türkiye’de Toprak Çalışmaları ve Türkiye Toprak Coğrafyasının Ana Çizgileri” İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi, Cilt 8, sayı 15, İstanbul ERZEN A., 1992, “Doğu Anadolu ve Urartular” Türk Tarih Kurumu Yayınları Ankara EUROPEAN UNION 2004: Common Agricultural Policy: Beginnings to The Present Day FAO, 2008, “Major Food and Agricultural Commodities and Producers” Food and Agriculture Organization http://www.fao.org/es/ess/top/topproduction.html?lang=en &country=223&year=2005 18.09.2008 GERAY C. 1966, “Toplum Kalkınması ve Toprak Reformu” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi C:XXI No:3 Ankara GİRGİN İ. 2000, “Kırsal Sanayi ve Kalkınma İlişkileri” Tarım Bakanlığı Türktarım Dergisi Sayı: 131 Ankara GÖNEY S. 1979, “Türkiye Ziraatının Coğrafi Esasları I” İstanbul Üniversitesi Yayını İstanbul GÖNEY S., 1986, “Sıcak Bölgelerde Ziraat Hayatı” İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayın No: 116 İstanbul GRIGG D., 1984, “An Introduction to Agricultural Geography” Hutchinson Press. London. GRIGG D.B., 1974, “The Agricultural Systems of the World. An Evolutionary Approach”. Cambridge University Press. London. GÜNEŞ T. 1988, “Topluluk ve Türkiye'de Tarım Sektörünün Karşılıklı Olarak İncelenmesi” Türkiye-AT İlişkileri Semineri TMO.Yayın No. 4 Ankara GÜRBÜZ M. 2006, “Türkiye İçin Tarım; Durum- Sorun ve Çözüm Arayışları” TEMA Vakfı Yayınları İstanbul ILBERY B., vd. 1997, “Agricultural Restructuring and Sustainability: A Geographical Perspective” CAB International Press. U.K. IRMAK Z. 1981 “Tarımda İşgücü ve İstihdam” 2. Türkiye İktisat Kongresi Tarım Komisyonu Tebliğleri 2-7 Kasım 1981 İzmir İKV 2005, “Türkiye - AB İlişkileri Tarihçesi” www.ikv.org.tr/abtarihce.php.30.12.2005 İKV 2006, “Avrupa Birliği Ortak Tarım Politikası” http://www.ikv.org.tr/pdfs/0b08abbf.pdf 07.12.2006 İNAN İ.H. vd. 2002, Türkiye'de Tarımda Kırsal Kesim Örgütlenmesi V. Türkiye Ziraat Mühendisliği Teknik Kongresi http://www.zmo.org.tr/etkinlikler/5tk02/ 03.pdf 07.12.2006 İTO 1993, “Tarım Destekleme Politikaları ve Sonuçları: ABD, AT ve Türkiye” İTO yayın No:1993-29 İstanbul İTO 2000, “Tarım Kesiminde Yeniden Yapılanma” İTO Yayın No:2000-52 İstanbul İTO, 2001, “Dünya’da ve Türkiye’de Ekolojik Tarım Ürünleri Üretimi ve İhracatı Geliştirme Olanakları” İTO yayın No:2001-14. İstanbul KANSU Ş.A., 1991, “İnsanlığın Kaynakları ve İlk Medeniyetler 1. Cilt” Türk Tarih Kurumu Yayınları Ankara KARAOSMANOĞLU F., 2008, “Biyomotorin ve Türkiye” http://www.biyomotorin-biodiesel.com/biomoto.html 26.04.2008 KASNAKOĞLU H. 1990, “Bölgesel ve Genel Ekonomi Tarım Politikaları” Doğu Karadeniz Bölgesinde Tarımsal Üretim ve Verimlilik Sorunları Sempozyumu Ankara KAZGAN G. 1988, “2000 Yılında Türk Tarımı Biyoteknoloji ve GAP Ne Getirebilecek” Türkiye’de Tarımsal Yapılar 1923-2000 Yurt Yayınları No:18 Ankara KAZGAN G. 1999, “1980'lerde Türk Tarımında Yapısal Değişim” 75 Yılda Köylerden Şehirlere. Tarih Vakfı Yayınları. İstanbul KAZGAN G. 2003 “Tarım ve Gelişme” İstanbul Bilgi Üniversitesi Yayını İstanbul KOÇMAN A., 1993, “Türkiye İklimi” Ege Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Yayın No: 72 İzmir. KOLARS J. 1971, “Tarımda Değişim Sistemleri” Türkiye Coğrafi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayını İstanbul KOMİSYON 1954, “Türkiye’de Zirai Makineleşme” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Yayın no. 39-21. Ankara KÖYMEN O., ÖZTÜRKCAN M. 1999, “Türkiye'de Toprak Dağılımı Üstüne Bazı Notlar” 75 Yılda Köylerden Şehirlere. Tarih Vakfı Yayınları. İstanbul KÖYMEN O. 1999, “Cumhuriyet Döneminde Tarımsal Yapı ve Tarım Politikaları” 75 Yılda Köylerden Şehirlere Tarih Vakfı Yayınları İstanbul KURUÇ B. 2000, “Türkiye Tarım Ekonomisinin Cumhuriyet Boyunca Gelişimi 1923-1946 Dönemi” Küreselleşme ve Türkiye Tarımı Sempozyumu. Ziraat Mühendisleri Odası Yayını Ankara LINDNER R.P., 2000, (Çev. GÜNAY M.) “Ortaçağ Anadolu’sunda Göçebeler ve Osmanlılar” İmge Kitabevi. Ankara MAISELS C.K. 1999, (Çev. ŞENEL A. ) “Uygarlığın Doğuşu: Yakındoğu’da Avcılık ve Toplayıcılıktan Tarıma, Kentlere ve Devlete Geçiş” İmge Kitabevi. Ankara MATER B., 1998, “Toprak Coğrafyası” Çantay Kitabevi. İstanbul OLHAN E. 2002, “Türk Tarım Politikasının AB Ortak Tarım Politikasına Uyumu” Tarım Bakanlığı Türktarım Dergisi Sayı: 143 Ankara ÖNDER İ. 1999, “Aşarın Kaldırılması ve Tarım Kesimine uygulanan Vergiler” 75 Yılda Köylerden Şehirlere. Tarih Vakfı Yayınları. İstanbul ÖZÇAĞLAR A., 1988, “Türkiye’deki Tarım Alanlarının Coğrafi Dağılışının Doğal Çevreye İlişkisi” Ankara Üniversitesi Dil ve Tarih-Coğrafya Fakültesi Coğrafya Araştırmaları Dergisi. Sayı. 11 Ankara ÖZKAYA T. vd. 2000, “Türkiye Tarım Ekonomisinin Cumhuriyet Boyunca Gelişimi 1980-2002 Dönemi” Küreselleşme ve Türkiye Tarımı Sempozyumu. Ziraat Mühendisleri Odası Yayını Ankara ÖZKAYA T. vd. 2002, “Türkiye ve Avrupa Birliğinde Tarım Sektörüne Yönelik Desteklemeler” http://www.agr.ege.edu.tr/~teder/Sonuz5.html 07.12.2006 SİLİER O. 1981, “Türkiye'de Tarımsal Yapının Gelişimi 1923-1938” Boğaziçi Üniversitesi Yayını İstanbul SOĞUK H. 2005, “Gümrük Birliğinin Türkiye Ekonomisine Etkileri www.ikv.org.tr/arastirmalar /degerlendirmeler.html. 05.04.2005 SYMONS L., 1972, “Agricultural Geography” G. Bell & Sons Ltd. Press. London TANOĞLU A. 1944, “Ziraatimizin Coğrafi Karakterleri ve Başlıca Meseleleri” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası Sayı 4 İstanbul TANOĞLU A. 1945, “Türkiye'de Çiftçi Nüfus Yoğunluğu Meselesi” Türk Coğrafya Dergisi Yıl:3 Sayı:VII-VIII Ankara TANOĞLU A., 1964, “Türkiye’de Toprak” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Mecmuası Cilt:XXIII. Sayı: 3-4. İstanbul. TANOĞLU A. 1968, Ziraat Hayatı Cilt I. İ.Ü. İstanbul Üniversitesi Yayını İstanbul TEKELİ İ. İLERI S. 1999a, “Tarımsal Teknolojide İlk Gelişmeler: İlk Makineleşme” 75 Yılda Köylerden Şehirlere. Tarih Vakfı Yayınları. İstanbul TEKELİ İ. İLKİN S. 1988, “Devletçilik Dönemi Tarım Politikaları (Modernleşme Çabaları)” Türkiye’de Tarımsal Yapılar 1923-2000 Yurt Yayınları No:18 Ankara TEZEL Y.S. 2002, Cumhuriyet Döneminin İktisadi Tarihi (1923-1950) Tarih Vakfı Yurt Yayınları İstanbul TKİB.2005b, “Tarım Stratejisi (2006-2010)” http://www.tugem.gov.tr/tugemweb/tarim_stratejisi. html. 11.10.2005 TKİB.2006, “Tarım Kanunu 5488” http://www.tarim.gov.tr/mevzuat/kanun_son/TKİB_Kanunlar /TARIM_KANUNU.doc. 20.06.2006 TOPRAK Z. 1998, “Türkiye Tarımı ve Yapısal Gelişmeler (1900-1950)” Türkiye’de Tarımsal Yapılar 1923-2000 Yurt Yayınları No:18 Ankara TUNCEL M., 1960,” Türkiye Coğrafi Bölgelerinin Zirai Karakterleri” İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Dergisi Cilt 6 Sayı 11 İstanbul TUNCER B. 1960, “İktisadi Kalkınmamız Yönünden Ziraat Sektörünün Önemi” Ankara Üniversitesi Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi Cilt: XV Sayı:1 Ankara TUNÇDİLEK N. 1969 – “Türkiye Eğim Haritası” İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü yayını. İstanbul TUNÇDİLEK N. 1985, Türkiye'de Relief Şekilleri ve Arazi Kullanımı İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve Coğrafya Enstitüsü Yayın No:3 İstanbul TUNÇDİLEK N. 1986, “Türkiye'de Yerleşmenin Evrimi” İstanbul Üniversitesi Coğrafya Enstitüsü Yayın No: 4 İstanbul TÜMERTEKİN E. 1957, “İktisadi Coğrafya: Kurak Bölgelerde Ziraat” İstanbul Üniversitesi İktisat Fakültesi Yayın No: 96 İstanbul. TÜMERTEKİN E. ÖZGÜÇ N. 1997, Ekonomik Coğrafya: Küreselleşme ve Kalkınma Çantay Kitabevi İstanbul TÜSİAD 1999, “Tarım Politikalarında Yeni Denge Arayışları ve Türkiye” TÜSİAD Yayını İstanbul TÜZEL Y. vd. 2008, “Örtüaltı Yetiştiriciliğinde Gelişmeler” www.zmo.org.tr/etkinlikler /6tk05/029 yukseltuzel.pdf 24.10.2008 TZOB 2001, “Zirai ve İktisadi Rapor 1999-2000 “ TZOB Yayın No: 2004 Ankara WILLER H. ve YUSSEFI M., 2004, “The World of Organic Agriculture. Statistic and Emerging Trends” International Federation of Organic Agriculture Movements (IFOAM). Bonn YAŞAR O., 1999,” Türkiye'de Nadas Alanlarını Azaltmada Doğal ve Beşeri Kaynakların Harekete Geçirilmesine Coğrafi Bir Bakış” Türk Coğrafya Dergisi Sayı 34 İstanbul YAŞAR O., 2003, “Sanayi Coğrafyası Açısından Bir Araştırma: Türkiye’de Tarıma Dayalı Sanayiler” Çantay Yayınevi. İstanbul YAVUZ F. 1969, “Memleketimizde Toplum Kalkınması (Köy Kalkınması)” TODAİ Enstitüsü Yayını Ankara ZİRAAT VEKALETİ 1938, “Türk Ziraat Tarihine Bir Bakışı” Ziraat ve Köy Kalkınma Kongresi Yayını Ankara ZİRAAT VEKALETİ 1938a, “Belgeler” Birinci Köy ve Ziraat Kalkınma Kongresi A Serisi Takım 3. Ziraat Vekaleti yayını Ankara