Bu dersin amacı aktif bir şekilde sivil toplum alanında hizmet veren veya vermek isteyenlere dönük profesyonel düzeyde bilgi ve tecrübe aktarımını sağlamaktır.

“Sivil toplum”, Batı toplum ve siyaset düşüncesi içinde ortaya çıkıp gelişen kavramlardan biridir. İlk kez Platon ve Aristoteles’in eserlerinde karşımıza çıkan bu kavram, İlk Çağ’dan günümüze her daim “devlet” kavramıyla birlikte düşünülmüştür. “Sivil” kavramı, şehirlilik ve vatandaşlıkla bağlantılı olmakla birlikte, medenilik ve medeniyetle de ilişkilidir. Tüm antik kavramlar gibi “sivil” kavramı da Ortaçağ’dan itibaren tedrici bir anlam değişikliğine uğramış, neticede Aydınlanma düşüncesine – ve bunun temel taşlarından olan uygarlık (civilization) kavramına – esas teşkil etmiş, böylece modernitenin asli unsurlarından bir haline gelmiştir. Dolayısıyla sivil toplum, modernitenin analizi için kaçınılmaz olarak ele alınması gereken kavramsallaştırmalardan biridir. Kavramın günümüzde “sivil toplum kuruluşları” bağlamında, yönetime katılma ve vatandaşlıkla ilişkili olarak daha özel bir kullanımı da bulunmaktadır. Bu derste, sivil toplum kuramları özellikle modern döneme odaklanarak incelenecektir.

Sunum ve anlatım.

- Ayşenur Akpınar Gönenç, Sivil Toplum, Alt Kitap, 2001 - Burhanettin Duran, “Türkiye’de Sivil Toplum ve Siyaset”, Sivil Toplum: Farklı Bakışlar içinde, İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2005, ss. 189-223 - E. Fuat Keyman, Türkiye’de Sivil Toplumun Serüveni: İmkânsızlıklar İçinde Bir Vaha, Ankara: STGM, 2006 - Fatma Acun, Osmanlı Şehirlerinde Devlet ve Sivil Toplum, Sivil Toplum Dergisi, Cilt 3, Sayı 10, 2005, ss.51-59. - John Keane, Demokrasi ve Sivil Toplum, Çev. Necmi Erdoğan, İstanbul, Ayrıntı Yay., 1994. - John Keane (der.), Sivil Toplum ve Devlet, İstanbul, Ayrıntı Yay., 1993. - Osman Arslan, Sivil Toplum ve Türkiye Gerçeği, Ankara: Bayrak Yayıncılık, 2001. - Ozan Erözden, “Sivil Toplumun Karanlık Yüzü: Demokrasiye Geçiş Sürecinde Sivil Toplumun Farklı Görünümleri, Hırvatistan Örneği”, Sivil Toplum: Farklı Bakışlar içinde, İstanbul: Kaknüs Yayınları, 2005, ss. 175-188 - Ömer Çaha, "Osmanlı’da Sivil Toplum", A.Ü. Siyasal Bilgiler Fakültesi Dergisi, Vol. 49, No. 3-4, Jan. 1994, ss. 79-99 - Ömer Çaha, Aşkın Devletten Sivil Topluma, Ankara: Orion Kitabevi, 2000. - Phillippe Ryfman, Sivil Toplum Kuruluşları, İstanbul: İletişim Yayınları, 2006. - Şerif Mardin, Türk Toplumunu İnceleme Aracı Olarak Sivil Toplum, Defter Dergisi, 1987 - Jean L. Cohen & Andrew Arato, Sivil Toplum ve Siyasal Teori, Çev. A. Argun Akdoğan vd., Ankara: Efil Yay. 2013. - Ali Çakmak, Düşünen Sivil Toplum, İstanbul: Tarih Vakfı Yurt Yayınları, 2003. - Boudewijn R.A. Bouckaert, “The Roots of our Liberties: On the Rise of Civil Society in the Medieval West”, New Perspectives on Political Economy, Volume 3, Number 2, 2007, s. 139-184 - Fania Oz-Salzberger-Civil Society in the Scottish Enlightenment, In S. Kaviraj and S. Khilnani (Eds) Civil Society: History and Possibilities, Cambridge: Cambridge University Press, 2001, s. 58-83